انواع پردازنده سرور کدام‌اند؟ آشنایی با برندها، نسل‌ها و ویژگی‌های انواع سی پی یو سرور
هرچه درک بهتری از قطعات سرور خود داشته باشید، می‌توانید به بهره‌وری بالاتری دست پیدا کنید. به‌خصوص آشنایی با انواع پردازنده سرور اهمیت بسیار زیادی دارد و به شما کمک می‌کند تا متناسب با نیازهای کسب‌وکار خود، دقیق‌ترین انتخاب را داشته باشید. cpu سرور برخلاف پردازنده کامپیوتر، برای مدیریت بارهای کاری سنگین‌تر و پیچیده‌تر طراحی شده است و از این رو انتخاب آن باید با دقت بیشتری انجام شود. در این مقاله شما را با انواع سی پی یو سرور آشنا می‌کنیم تا نقطه شروع مناسبی برای انتخاب داشته باشید. پس با فالنیک همراه باشید.
فهرست محتوا
انواع پردازنده سرور
پردازنده نیز همانند دیگر قطعات سرور در انواع مختلفی عرضه می‌شود و نیازهای متفاوتی را پوشش می‌دهد. معیارهایی مانند تعداد هسته، تعداد رشته، فرکانس پایه، فرکانس توربو، توان طراحی حرارتی و حافظه کش باعث ایجاد تنوع در مدل‌های مختلف سی پی یو سرور شده است. در این میان غول‌های دنیای فناوری، خانواده پردازنده‌های سرور اختصاصی خود را به بازار عرضه کرده‌اند که در ادامه با آنها بیشتر آشنا می‌شویم:
پردازنده‌های زئون اینتل (Intel Xeon)
از اصلی‌ترین انواع پردازنده سرور باید به پردازنده‌های زئون اینتل (Intel Xeon) اشاره کنیم که به‌طور گسترده در سرورهای قدرتمندی مانند سرور hp مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پردازنده‌ها با پشتیبانی از چند سوکت، حافظه ECC، قابلیت‌های پیشرفته مدیریتی و فناوری‌های AI (در نسل‌های جدیدتر)، به‌خوبی از عهده بارهای کاری سنگین برمی‌آیند. انواع پردازنده سرور اینتل زئون شامل موارد زیر می‌شود:
- پلاتینیوم (Platinum): پردازنده‌های پلاتینیوم بهترین سطح عملکرد را در سری Xeon ارائه می‌دهند و برای سرورهای بزرگ، دیتاسنترهای مقیاس‌پذیر، هوش مصنوعی و بارهای کاری حیاتی مناسب‌اند. تعداد هسته بالا، پشتیبانی از 8 سوکت، خطوط ارتباطی UPI کامل و پهنای باند حافظه بالا از مشخصات اصلی این مدل‌ها هستند.
- گلد (Gold): این سی پی یوها تعادلی میان توان پردازشی و هزینه برقرار می‌کنند و برای سرورهای سازمانی (متوسط رو به بالا) طراحی شده‌اند. ویژگی‌های مهم آنها شامل پشتیبانی از 4 سوکت، تعداد هسته قابل توجه و حافظه با سرعت بالا می‌شود.
- سیلور (Silver): سری میان‌رده پردازنده‌های زئون است که برای بارهای کاری عمومی سازمانی، مجازی‌سازی سبک و خدمات شبکه استاندارد مناسب است. تعداد هسته و سرعت کلاک در این مدل‌ها متوسط و پشتیبانی از سوکت‌ها در آنها محدودتر است.
- برنز (Bronze): سطح ابتدایی پردازنده‌های Intel Xeon را تشکیل می‌دهند و برای سرورهای سبک، کاربردهای ساده و زیرساخت‌های پشتیبان مناسب‌اند. تعداد هسته، فرکانس پایه و امکانات این پردازنده‌ها از تمام مدل‌های دیگر کمتر است.
پردازنده‌های سرور زئون اینتل از لحاظ نسل نیز به چند دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید:
- پردازنده‌های Intel Xeon 6: جدیدترین نسل سری زئون هستند که با دو معماری Sirerra Forest (E-Cores برای کارایی بالا) و Granite Rapids (P-Cores برای عملکرد بالا) عرضه شده‌اند و می‌توان آن را در لیست بهترین پردازنده های سرور جای داد. این cpuها از شتاب‌دهنده‌های اختصاصی هوش مصنوعی برخوردارند و از حافظه‌های DDR5 و اتصال PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کنند. پردازنده‌های Intel Xeon 6 در سرورهای HP ProLiant Cen12 قابل استفاده‌اند و برای پردازش‌های AI و محاسبات لبه کارایی مناسبی دارند.
- پردازنده‌های نسل 5 زئون: این نسل که با نام کد Emerald Rapids شناخته می‌شود، شامل مدل‌های پیشرفته با بهبود کارایی نسبت به نسل پیشین است و برای سرورهای HP ProLiant Gen11 مناسب‌اند. این پردازنده‌ها در محیط‌های نیازمند به مجازی‌سازی سنگین کارایی بالایی دارند.
- پردازنده‌های نسل 4 زئون: نسل چهارم این سری با نام کد Sapphire Rapids عرضه شده‌اند و از PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کنند. این پردازنده‌ها برای سرورهای HP ProLiant Gen11 که روی HPC و تحلیل داده تمرکز دارند، انتخاب ایده‌آلی هستند.
- پردازنده‌های نسل 3 زئون: این نسل با نام‌های کد Ice Lake (برای سرورهای 1 و 2 سوکته) و Cooper Lake (برای سرورهای 4 و 8 سوکته) عرضه شده است و از ویژگی‌های امنیتی پیشرفته در مقایسه با نسل‌های قبلی بهره میبرد. این پردازنده‌ها برای سرورهای HP ProLiant Gen10 Plus با تمرکز روی کاربردهای ابری مناسب است.
- پردازنده‌های نسل 2 زئون: نسل دوم این سری با نام کد Cascade Lake شناخته می‌شود و در زمینه عملکرد چندرشته‌ای نسبت به نسل قبل ارتقا داشته است. این نسل در سرورهای HP ProLiant Gen10 با تمرکز روی وظایف پایگاه داده کاربرد بالایی دارد.
- پردازنده‌های نسل 1 زئون: پردازنده‌های نسل اول (با نام کد Skylake) شامل مدل‌های پایه‌ای سری زئون هستند و از PCIe 3.0 پشتیبانی می‌کنند. این سی پی یوها در سرورهای HP ProLiant Gen10 در زیرساخت‌های سبک سازمانی کاربرد دارند.
- پردازنده‌های سری E و D: این پردازنده‌ها در سرورهای HP ProLiant Gen9 کارایی بهتری را ارائه می‌دهند (البته امکان استفاده از آنها در برخی مدل‌های نسل 10 و 10 پلاس نیز وجود دارد). اغلب برای سرورهای پایه‌ای و دفاتر کوچک مناسب‌اند.
مزایا و معایب پردازنده‌های Intel Xeon
پس از آشنایی با سری‌ها و نسل‌های پردازنده‌های Intel Xeon، شما را با مزایا و معایب این پردازنده‌ها آشنا می‌کنیم:
مزایا:
- پشتیبانی از حافظه ECC و کانال‌های متعدد حافظه
- قابلیت مقیاس‌پذیری و پشتیبانی از چند سوکت
- ویژگی‌های امنیتی و مدیریتی پیشرفته
- پایداری 7/24 برای عملکرد بدون وقفه
- سازگاری بالا با اکوسیستم سخت‌افزاری سرور (مادربرد، رید کنترلر، رم و…)
معایب:
- هزینه اولیه و قیمت بالا
- مصرف انرژی و تولید گرمای نسبتاً زیاد در بارهای سنگین در نسل‌های قدیمی‌تر (این مورد در Intel Xeon 6 برطرف و به یک مزیت تبدیل شده است)
- تعداد هسته کمتر نسبت به برخی رقبا
- پیچیدگی در پیکربندی برای کاربران تازه‌کار
پردازنده‌های AMD EPYC
از دیگر انواع پردازنده سرور باید به پردازنده‌های AMD EPYC اشاره کنیم که با ویژگی‌هایی مانند تعداد هسته بی‌نظیر، پهنای باند حافظه زیاد و طراحی ماژولار به گزینه‌ای جذاب در رقابت با پردازنده‌های زئون تبدیل شده‌اند. خانواده EPYC اغلب در سرورهای برندهای HPE، Dell و Lenovo به‌کار گرفته می‌شوند. نسل‌های مختلف این سی پی یوها عبارتند از:
- نسل پنجم (AMD EPYC 9005 Turin): این نسل با معماری Zen5 و حداکثر 192 هسته، برای سرورهای HP ProLiant Gen12 طراحی شده است و در بارهای کاری سنگین مانند پردازش‌های هوش مصنوعی و مجازی‌سازی پیشرفته، بهترین عملکرد را ارائه می‌دهد.
- نسل چهارم (AMD EPYC 9004 Genoa/Bergamo): این نسل با معماری Zen4 و Zen 4c، پشتیبانی از PCIe 5.0 و حداکثر 128 هسته، در سرورهای HP ProLiant Gen11 کاربرد دارد و به‌خوبی از عهده وظایف مربوط به پایگاه داده و تحلیل داده‌های بزرگ برمی‌آید.
- نسل سوم (AMD EPYC 7003 Milan): این نسل در سرورهای HP ProLiant Gen10 Plus و Gen11 با تمرکز بر کاربردهای بر ترکیبی قابل استفاده است و از ویژگی‌هایی مانند امنیت بهبودیافته، حداکثر 64 هسته و معماری Zen3 بهره میبرد.
- نسل دوم (AMD EPYC 7002 Rome): این نسل به حداکثر 64 هسته و معماری Zen2 مجهز است و در سرورهای HP ProLiant Gen10 با تمرکز بر وظایف چندپردازشی پایه‌ای کاربرد دارد.
- نسل اول (AMD EPYC 7001 Naples): اولین نسل این سری با معماری Zen1 و حداکثر 32 هسته است که برای سرورهای قدیمی‌تر HP ProLiant Gen10 در زیرساخت‌های اقتصادی سازمانی مناسب است.
مزایا و معایب پردازنده‌های AMD EPYC
از مزایا و معایب پردازنده‌های سرور AMD EPYC به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
مزایا:
- تعداد هسته‌های بیشتر نسبت به رقبا، مناسب برای پردازش موازی
- کارایی انرژی بالاتر و TDP پایین‌تر
- قیمت رقابتی‌تر نسبت به رقبا
- تعداد لاین PCIe بالا برای توسعه بهتر
- عملکرد عالی در مجازی‌سازی و AI
معایب:
- عملکرد تک‌رشته‌ای ضعیف در برخی سناریوهای مهم
- نیاز به مادربردهای اختصاصی برای عملکرد بهینه‌تر
- اکوسیستم نرم‌افزاری کمتر توسعه‌یافته نسبت به رقبا
- پیچیدگی در مدیریت حرارتی برای مدل‌های با هسته‌های زیاد
- وابستگی زیاد به آپدیت فریمور
پردازنده‌های مبتنی بر ARM
پردازنده‌های ARM یکی دیگر از انواع پردازنده سرور هستند که در سال‌های اخیر وارد بازار سرور شده‌اند و به دلیل مصرف انرژی پایین و معماری کارآمد، به گزینه‌ای محبوب به‌ویژه در مراکز داده سبز تبدیل شده‌اند. این پردازنده‌ها از معماری RISC بهره می‌برند که در اجرای دستورات، سریع‌تر و ساده‌تر عمل می‌کند. سرورهای HPE با پردازنده‌های ARM اغلب برای محیط‌های ابری (Cloud-native)، محاسبات لبه و محیط‌های مقیاس‌پذیر طراحی می‌شوند. مزیت اصلی پردازنده‌های سرور مبتنی بر ARM تراکم هسته بالا، هزینه پایین و عملکرد بهینه در پردازش‌های موازی است؛ با این حال سازگاری نرم‌افزاری محدوتر نسبت به x86 ممکن است چالش‌هایی را برای شما ایجاد کند.
پردازنده‌های IBM Power
پردازنده‌های IBM Power برای سرورهای سازمانی و محیط‌های حساس توسعه یافته‌اند. این سی پی یوها از توان پردازشی فوق‌العاده برخوردارند و از حجم عظیم حافظه به‌خوبی پشتیبانی می‌کنند. پردازنده‌های Power به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بارهای کارهای پیچیده مانند هوش مصنوعی، تحلیل داده و پایگاه داده‌های سازمانی را با پایداری بالا مدیریت کنند. سرورهای HPE از این پردازنده‌ها پشتیبانی نمی‌کنند، اما سرورهای IBM Power Systems با پشتیبانی از آنها، در حوزه Enterprise و ابر خصوصی بسیار شناخته‌شده هستند.
پردازنده‌های SPARC
پردازنده‌های سرور SPARC برای اجرای پایگاه‌های داده و نرم‌افزارهای سازمانی Oracle بهینه شده‌اند. این پردازنده‌ها در پردازش تراکنش‌ها و تحلیل داده‌های سنگین، عملکرد فوق‌العاده‌ای ارائه می‌دهند. معماری سی پی یوهای SPARC بر RISC مبتنی است و از قابلیت‌های امنیتی پیشرفته در سطح سخت‌افزار بهره میبرد. سرورهای Oracle SPARC اغلب در مراکز داده بزرگ و سازمان‌هایی که به امنیت و یکپارچگی سرویس‌ها نیاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کدام یک از انواع پردازنده سرور برای شما مناسب است؟
شما باید بر اساس بار کاری، مقیاس سازمان، نیاز به توسعه و میزان بودجه خود، مدل مناسب از میان انواع پردازنده سرور را انتخاب کنید. در ادامه کاربردهای رایج و بهترین گزینه پردازنده برای هرکدام را به شما معرفی می‌کنیم.
- مجازی‌سازی (Virtualization): پردازنده‌های AMD EPYC (سری 9004 یا 9005) با حداکثر 192 هسته و پشتیبانی از PCIe 5.0 انتخاب مناسب‌تری هستند. این پردازنده‌های بارهای موازی ماشین‌های مجازی را بهینه مدیریت می‌کنند و هزینه‌های مصرف برق را کاهش می‌دهند. در مقاله راهنمای خرید سی پی یو برای مجازی‌سازی می‌توانید اطلاعات جامعی در این رابطه به‌دست آورید.
- پایگاه داده (Database): پردازنده‌های Intel Xeon (نسل 6 یا 5) توصیه می‌شود. ویژگی‌های امنیتی پیشرفته و I/O سریع برای تراکنش‌های حجیم، عملکرد مطمئنی در محیط‌های سازمانی ارائه می‌دهد.
- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (AI/ML): پردازنده‌های Intel Xeon 6 و AMD EPYC Turin 9005 به سایر مدل‌ها برتری دارند. این پردازنده‌ها به شتاب‌دهنده‌های اختصاصی و تعداد هسته بالا مجهزند و در کنار GPUهای قدرتمند، بهترین عملکرد را ارائه می‌دهند.
- وب‌هاستینگ و اشتراک‌گذاری فایل: پردازنده‌های Intel Xeon (سری Silver یا Gold نسل 4 و 5) انتخاب خوبی هستند. این سی پی یوها با پایداری بالا و پشتیبانی از ECC، در بار کاری متوسط و مدیریت همزمان کاربران عالی عمل می‌کنند.
- محاسبات HPC و شبیه‌سازی: پردازنده‌های Intel Xeon Platinum (نسل 6) که می‌توان آنها را قدرتمندترین مدل‌های حال حاضر اینتل دانست. این پردازنده‌ها با بهره بردن از فناوری‌های اختصاصی اینتل، در زمینه شبیه‌سازی، مدل‌سازی و محاسبات سنگین HPC عالی عمل می‌کنند.
- کاربردهای حیاتی سازمانی: پردازنده‌های AMD EPYC 9004 با قابلیت مقیاس‌پذیری بالا و تعداد هسته‌های بالا، برای ERP و سیستم‌های سازمانی حساس (مانند بانک‌ها) مناسب است. همچنین پردازنده‌های Intel Xeon Platinum/Gold با قابلیت اطمینان بالا و پشتیبانی گسترده نرم‌افزاری، برای استفاده در محیط‌های حیاتی انتخاب‌های فوق‌العاده‌ای هستند.
آنچه درباره انواع پردازنده سرور یاد گرفتیم
در این مقاله انواع پردازنده سرور را براساس برند، خانواده، نسل و سری به شما معرفی کردیم و مزایا و معایب هر کدام را مورد بررسی قرار دادیم. همچنین بررسی کردیم که برای کاربردهای مختلف، کدام یک از انواع پردازنده سرور مناسب است. درصورتی‌که قصد انتخاب سی پی یو برای سرور خود را دارید، می‌توانید با شماره 8363-021 تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی کارشناسان ما بهره‌مند شوید. همچنین می‌توانید سایر قطعات سرور را با تضمین اصالت از فالنیک تهیه کنید.
