راهنمای انتخاب پردازنده سرور؛ مهم‌ترین نکاتی که قبل از خرید باید بدانید
نقش پردازنده در کیفیت عملکرد سرور بر هیچ کس پوشیده نیست. اگر می‌خواهید سرور شما به‌خوبی از عهده وظایف برآید و کسب‌وکار شما به‌طور پایدار به روال کاری خود ادامه دهد، باید از یک cpu سرور مطمئن استفاده کنید. با توجه به اینکه مدل‌های متنوعی از این قطعه در بازار موجود است، تصمیم گرفتیم تا با ارائه راهنمای انتخاب پردازنده سرور، به شما کمک کنیم تا بهترین انتخاب ممکن را برای کسب‌وکار خود داشته باشید. پس با ما همراه باشید و نکات گفته‌شده در این مقاله را مدنظر قرار دهید.
فهرست محتوا
اهمیت انتخاب پردازنده مناسب برای سرور چیست؟
در ابتدا بهتر است تا با اهمیت انتخاب پردازنده مناسب برای سرور آشنا شوید. اصلاً چرا باید در انتخاب CPU برای سرورمان دقت کنیم؟! در این بخش پاسخ این سؤال را دریافت می‌کنید!
تأثیر مستقیم بر عملکرد و کارایی سرور
همان‌طور که می‌دانید، سی پی یو واحد پردازش مرکزی سرور است و اجرای پردازش‌های سنگین و محاسبات پیچیده، مستقیماً برعهده اوست! اگر سی پی یوی سرور شما توانایی لازم را نداشته باشد، سرور در اجرای وظایف همزمان به مشکل می‌خورد و روال کاری سازمان شما با اختلال مواجه می‌شود. به‌خصوص محیط‌هایی که با مجازی‌سازی، پایگاه‌های داده سنگین و محاسبات ابری سروکار دارند، به یک پردازنده کارآمد نیز نیاز خواهند داشت.
کاهش هزینه‌های عملیاتی و مصرف انرژی
قبض‌های برق سنگین به کابوس مدیران سازمان‌ها و دیتاسنترها تبدیل شده است! با انتخاب سی پی یو سرور با کارایی انرژی بالا (مانند نسل‌های جدید با معماری‌های پیشرفته)، می‌توانید مصرف انرژی و گرمای تولید شده را به حداقل برسانید. این کار هزینه‌های خنک‌سازی را به‌خصوص در سرورهای همیشه روشن کاهش می‌دهد و کابوس قبض برق را برای شما به پایان می‌رساند!
افزایش امنیت و پایداری سرور
از دیگر مواردی که اهمیت انتخاب پردازنده مناسب برای سرور را مشخص می‌کند، افزایش امنیت و پایداری سرور است. یک پردازنده کارآمد با رمزنگاری سریع داده‌ها و پشتیبانی از فناوری ECC، از داده‌های حساس شما محافظت می‌کند. همچنین این CPU با قابلیت عملکرد 7/24، پایداری سرور را تضمین می‌کند و داون‌تایم سیستم را به حداقل می‌رساند.
نکات مهم انتخاب پردازنده سرور
در ادامه ارائه راهنمای انتخاب پردازنده سرور، باید به سراغ مهم‌ترین نکاتی برویم که پیش از خرید، باید در مورد آنها اطلاع داشته باشید. مهم‌ترین نکات انتخاب پردازنده سرور شامل موارد زیر می‌شوند:
تعداد هسته‌ها (Core Count)
از آنجایی‌که هر هسته CPU یک واحد پردازشی مستقل است که می‌تواند دستورات را به‌طور همزمان اجرا کند، تعداد هسته‌ها به یکی از معیارهای مهم خرید پردازنده سرور تبدیل شده است. سی پی یوهای سرور نسل جدید دارای تا 288 هسته (سری Intel Xeon 6) هستند و برای بارهای کاری چندرشته‌ای مانند مجازی‌سازی، دیتابیس‌های بزرگ و محاسبات ابری کارایی بالایی دارند. اما برای وظایف تک‌رشته‌ای، ممکن است هسته‌های کمتر با سرعت بالاتر، کارآمدتر باشند. پس قبل از هر انتخابی، ابتدا باید بار کاری سرور و نیازهای کسب‌وکار خود را به‌درستی بسنجید.
سرعت کلاک (Clock Speed)
سرعت کلاک که با واحد گیگاهرتز (GHz) بیان می‌شود، تعداد سیکل‌های پردازشی در هر ثانیه را نشان می‌دهد. پردازنده‌های سرور معمولاً دارای سرعت پایه از 2.0 تا 3.8 گیگاهرتز هستند که امکان ارتقای آنها تا حداکثر 5.0 گیگاهرتز (از طریق فناوری‌هایی مانند توربو بوست اینتل) وجود دارد. اما بالا بودن فرکانس، لزوماً به معنای بهتر بودن سی پی یو برای شما نیست!
برای کاربردهایی مانند تحلیل‌های لحظه‌ای (real-time) یا اجرای کوئری‌های سنگین دیتابیس که عملکرد تک‌رشته‌ای مهم است، سرعت بالاتر اولویت دارد. اما در کاربردهایی که پردازش موازی و پایداری سیستم اهمیت دارد، سرعت متوسط هم مناسب خواهد بود. در این کاربردها، تعداد هسته بالاتر اولویت بیشتری دارد. تعادل بین کلاک اسپید و تعداد هسته‌ها در انتخاب پردازنده سرور بسیار کلیدی است؛ چرا که عدم توجه به این مورد می‌تواند باعث بروز گلوگاه در سیستم شود.
تعداد رشته‌ها (Threads)
رشته‌ها این امکان را ایجاد می‌کنند تا هر هسته بتواند چندین دستور را به‌طور همزمان اجرا کند. این ویژگی برای بارهای کاری چندوظیفه‌ای (مالتی‌تسکینگ) مانند مجازی‌سازی و AI ضروری‌ست، چرا که کارایی CPU را بدون نیاز به افزایش فیزیکی هسته‌ها بهبود می‌دهد. البته توجه کنید که سودمند واقع شدن تعداد رشته‌های بالا، به بهینه‌سازی نرم‌افزار هم بستگی دارد. به‌عبارت دیگر، برنامه‌هایی که از آنها استفاده می‌کنید باید با قابلیت پردازش موازی سازگار باشند تا بالا بودن تعداد رشته پردازنده سرور برایتان کارایی داشته باشد.
حافظه کش (Cache)
روی پردازنده سرور، یک حافظه سریع به نام Cache قرار دارد که داده‌های پراستفاده را ذخیره می‌کند. این کار باعث می‌شود تا نیاز پردازنده به دسترسی به حافظه اصلی کمتر شود و زمان تأخیر پایین‌تر بیاید. هرچه ظرفیت حافظه کش بیشتر باشد، کارایی کلی پردازنده (به‌ویژه در سرورهای همیشه روشن) نیز بهتر خواهد بود. برای وظایف داده‌محور مانند تحلیل و مدیریت محتوا، کش بیشتر به کار شما خواهد آمد. پردازنده‌های Intel Xeon 6 (جدیدترین نسل پردازنده‌های سرور اینتل)، از حافظه کش بالای خود برای پردازش‌های AI و HPC استفاده می‌کنند. دقت کنید که در بارهای کاری سنگین، ظرفیت کش پایین باعث تأخیر در پاسخگویی سیستم خواهد شد.
مصرف انرژی و TDP
TDP (Thermal Design Power) حداکثر حرارت تولید شده توسط پردازنده را نشان می‌دهد و با واحد وات (W) بیان می‌شود. این معیار، بر مصرف برق، هزینه‌های خنک‌سازی و کارایی انرژی سی پی یو سرور تأثیر مستقیم دارد. TDP در محدوده از 65 وات (در مدل‌های ساده و کم‌مصرف) تا 500 وات (در مدل‌های قدرتمند با عملکرد بالا) قرار دارد. اگر در کسب‌وکار شما میزان مصرف انرژی اولویت دارد، باید پردازنده‌ای با TDP پایین انتخاب کنید؛ اما اگر با پردازش‌ها و محاسبات سنگین سروکار دارید، باید پردازنده قوی‌تر با TDP معمولاً بالاتری انتخاب کنید.
پشتیبانی از حافظه (Memory Support)
اگر مقیاس‌پذیری و توسعه سازمانتان برایتان مهم است، باید به سراغ پردازنده‌هایی بروید که از نسل جدید حافظه DDR5 با کانال‌های متعدد پشتیبانی کنند. همچنین سی پی یو سرور شما باید با فناوری ECC سازگار باشد تا از داده‌ها در برابر خطاهای احتمالی محافظت شود. عدم پشتیبانی از ECC می‌تواند باعث از بین رفتن اطلاعات شود و خسارات زیادی به بار آورد. همچنین هرچه تعداد کانال‌ها بیشتر باشند، پهنای باند حافظه افزایش می‌یابد که برای مدیریت و کار با داده‌های بزرگ، بسیار کارآمد است.
نوع سوکت (Socket)
همیشه از سازگاری سی پی یو سرور با سوکت مادربرد مطمئن شوید و بعد دست به خرید بزنید! سوکت، رابط فیزیکی بین پردازنده و مادربرد است و سازگاری پردازنده AMD (سوکت SP5) یا Intel (سوکت LGA) را با مادربرد تعیین می‌کند.
نسل و برند پردازنده
دو خانواده Intel Xeon و AMD EPYC اصلی‌ترین پردازنده‌های سرور موجود در بازار را تشکیل می‌دهند. در جدول زیر می‌توانید انواع پردازنده سرور را براساس خانواده و نسل مشاهده کنید:
| خانواده | نسل | نام کد | سرورهای اچ پی سازگار | کاربرد |
| اینتل زئون | نسل 6 | Sierra Forest (برای پردازنده‌های E-Cores) / Granite Rapids (برای پردازنده‌های P-Cores) | سرور g12 | پردازش‌های هوش مصنوعی، محاسبات لبه، سازمان‌های بزرگ |
| نسل 5 | Emerald Rapids | سرور g11 | مجازی‌سازی سنگین، HPC، محیط‌های سازمانی بزرگ با بار کاری زیاد | |
| نسل 4 | Sapphire Rapids | سرور g11 | HPC و تحلیل داده | |
| نسل 3 | Ice Lake / Cooper Lake | سرور g10 plus | کاربردهای ابری | |
| نسل 2 | Cascade Lake | سرور g10 | وظایف پایگاه داده | |
| نسل 1 | Skylake | سرور g10 | زیرساخت‌های سبک سازمانی | |
| AMD EPYC | نسل 5 | 9005 Turin | سرور g12 | پردازش‌های هوش مصنوعی و مجازی‌سازی پیشرفته |
| نسل 4 | 9004 Genoa/Bergamo | سرور g11 | پایگاه داده و تحلیل داده‌های بزرگ | |
| نسل 3 | 7003 Milan | سرورهای g11 و g10 plus | کاربردهای ابر ترکیبی | |
| نسل 2 | 7002 Rome | سرور g10 | وظایف چندپردازشی پایه‌ای | |
| نسل 1 | 7001 Naples | سرور g10 (مدل‌های قدیمی‌تر) | زیرساخت‌های اقتصادی سازمانی |
از دیگر پردازنده‌های قابل استفاده در سرور باید به پردازنده‌های مبتنی بر ARM (مناسب مراکز داده سبز)، پردازنده‌های IBM Power (برای سرورهای IBM) و پردازنده‌های SPARC (برای سیستم‌های مبتنی بر نرم‌افزار اوراکل) اشاره کرد.
قابلیت‌های مجازی‌سازی (Virtualization Support)
مجازی‌سازی از کاربردی‌ترین فناوری‌های در حوزه سرور و شبکه است که در اغلب محیط‌های سازمانی و مراکز داده روی سرور پیاده‌سازی می‌شود. اگر می‌خواهید از تمام قابلیت‌های این فناوری بهره‌مند شوید، باید پردازنده‌ای انتخاب کنید که به‌طور کامل با آن سازگار باشد. پردازنده‌های اینتل با قابلیت VT-x و ای ام دی با قابلیت SVM برای مجازی‌سازی مناسب‌اند؛ اما به‌طور کلی هرچه تعداد هسته و رشته سی پی یو بیشتر باشد، برای تعریف ماشین‌های مجازی با تراکم بالاتر مناسب‌تر است و عملکرد سرور برای مجازی‌سازی پیشرفته را ارتقا می‌دهد.
ویژگی‌های امنیتی (Security Features)
پردازنده‌های سرور اینتل از قابلیت‌های TDX و SGX و پردازنده‌های ای‌ام‌دی از قابلیت Infinity Guard بهره می‌برند. این ویژگی‌ها، باعث بالا رفتن قیمت پردازنده می‌شوند، اما در عوض امنیت داده‌ها حساس شما را تضمین می‌کنند. در انتخاب پردازنده سرور، به فناوری‌های امنیتی توجه داشته باشید.
خطوط PCIe (PCIe Lanes)
از دیگر مواردی که در راهنمای انتخاب پردازنده سرور باید به آن اشاره کنیم، تعداد و نوع خطوط PCIe است. خطوط PCIe، اتصالات پرسرعت برای GPU، حافظه‌های ذخیره‌سازی و شبکه را فراهم می‌آورد و باعث بهبود کیفیت تعامل پردازنده با سیستم می‌شود. پشتیبانی از PCIe 5.0، سرعت تبادل داده را تا 2 برابر افزایش می‌دهد.
فناوری‌های شتاب‌دهنده (Accelerators)
پردازنده‌های نسل جدید به شتاب‌دهنده‌های داخلی مجهزند. این شتاب‌دهنده‌ها، برخی وظایف خاص را به‌صورت Offload اجرا می‌کنند و عملکرد کلی سیستم را بدون نیاز به سخت‌افزار اضافی بهبود می‌دهند. به‌عنوان مثال، شتاب‌دهنده‌های AMX و QAT در پردازنده‌های اینتل برای بار کاری هوش مصنوعی و رمزنگاری داده کاربرد دارند. پردازنده‌های AMD نیز به شتاب‌دهنده‌های اختصاصی برای استریم داده مجهزند.
مقیاس‌پذیری (Scalability)
مقیاس‌پذیری اهمیت زیادی در توسعه سازمان دارد و هزینه‌های شما را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهد. در بحث پردازنده سرور، بهتر است مدل‌هایی را انتخاب کنید که از قابلیت چندسوکتی (multi-socket) پشتیبانی کنند. همچنین پردازنده‌های نسل جدید از قابلیت CXL نیز پشتیبانی می‌کنند که مقیاس‌پذیری سیستم برای دسترسی به حافظه اشتراکی را افزایش می‌دهد.
بهترین پردازنده‌های سرور در بازار کدام‌اند؟
حالا که با مهم‌ترین نکات انتخاب پردازنده سرور آشنا شدید، باید به سراغ انتخاب مدل cpu بروید. در بازار کشور ما، چندین و چند مدل از سی پی یو سرور موجود است. در قدم اول، باید بار کاری سرور و نیازهای کسب‌وکار خود در آینده را به‌دقت بسنجید و در قدم بعدی باید متناسب با نیازهایتان دست به انتخاب بزنید. ما در مقاله بهترین پردازنده های سرور، یک لیست کامل از مدل‌های پرفروش و پرکاربرد بازار ایران را آماده کرده‌ایم که می‌تواند در انتخاب درست، به شما کمک زیادی کند.
سؤالات رایج کاربران برای انتخاب پردازنده مناسب سرور
1- فرق پردازنده سرور و دسکتاپ چیست؟
پردازنده‌های سرور برای عملیات مداوم 7/24 طراحی شده‌اند، از ECC پشتیبانی می‌کنند و هسته‌های بیشتری دارند.
2- چگونه تعداد هسته‌های مناسب برای پردازنده سرور را تشخیص دهم؟
تعداد هسته‌ها براساس بار کاری مشخص می‌شود. برای مجازی‌سازی، پایگاه داده، هوش مصنوعی و HPC هسته‌های بیشتر از 64 ایده‌آل است. اما برای وظایف سبک‌تر و تک‌رشته‌ای، هسته‌های کمتر با سرعت بالاتر مناسب‌ترند.
3- Intel Xeon بهتر است یا AMD EPYC؟
زئون اینتل در سرعت بهتر است؛ اما AMD EPYC تعداد هسته‌های بالاتری دارد و معمولاً ارزان‌تر است. انتخاب نهایی به نیازهای شما و نوع وظایف اصلی سرورتان بستگی دارد.
4- چگونه پردازنده سرور مناسب را براساس بار کاری سیستم انتخاب کنم؟
برای تحلیل بار کاری سرور، می‌توانید از ابزارهای بنچمارک کمک بگیرید. برای HPC تعداد هسته زیاد، برای وب‌سرور سرعت کلاک بالا و برای ذخیره‌سازی پشتیبانی از PCIe اهمیت دارند.
آنچه در راهنمای انتخاب پردازنده سرور ارائه دادیم
در این مقاله ابتدا اهمیت انتخاب پردازنده مناسب برای سرور را بررسی کردیم و در ادامه، مهم‌ترین نکاتی را که برای خرید این قطعه مهم باید در نظر بگیرید، به شما معرفی کردیم. چنانچه قصد خرید cpu سرور دارید، مطالب این مقاله برایتان مفید خواهد بود. همچنین برای دریافت مشاوره تخصصی در این زمینه و انتخاب بهترین مدل قطعات سرور متناسب با نیازهایتان، می‌توانید با شماره 8363-021 تماس بگیرید و با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
