ریکاوری اطلاعات چیست؛ تمام نکات بازیابی اطلاعات کامپیوتر و هارد

فاجعه‌ای که به احتمال زیاد همه ما آن را تجربه کرده‌ایم: از دست رفتن و پاک شدن اطلاعات هارد، فلش مموری، حافظه داخلی تلفن همراه، کارت SD و دوربین دیجیتال است. پاک شدن اطلاعات انواع حافظه‌ها می‌تواند به دلیل وارد شدن ضربه فیزیکی، نفوذ آب به درون دستگاه، فرمت شدن، خطا و اشتباه انسانی و غیره اتفاق بیفتد.

برای برگرداندن اطلاعات کامپیوتر و احیای حافظه نابود شده چه می‌توان کرد؟ چگونه کامپیوتر خود را ریکاوری کنیم؟ در این مطلب ابتدا به سؤال ریکاوری اطلاعات چیست پاسخ داده‌ایم و سپس نحوه ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات از دست رفته را به طور جامع برای شما توضیح داده‌ایم. اگر قصد آشنایی با معنی ریکاوری را دارید، با فالنیک همراه باشید.

بازیابی اطلاعات از تمام دستگاه‌های ذخیره‌سازی

مرکز تخصصی بازیابی اطلاعات فالنیک اطلاعات می‌تواند اطلاعات تمام دستگاه‌های ذخیره‌سازی را (فلش، موبایل، هارد اینترنال و اکسترنال، ذخیره‌سازهای شبکه و...) را بازیابی می‌کند. برای اطلاع از هزینه یا ثبت سفارش کافی‌ست با ما تماس بگیرید.

بازیابی اطلاعاتمشاوره رایگان

ریکاوری اطلاعات چیست؟

ریکاوری اطلاعات فرآیندی است که طی آن داده‌های ازدست‌رفته، حذف‎شده یا غیرقابل‌دسترس از تجهیزات مربوط به ذخیره‎‌سازی مانند هارد دیسک، SSD، فلش مموری و کارت حافظه بازیابی می‌شوند. این فرآیند با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی یا خدمات حرفه‌ای انجام می‌شود و فایل‌هایی را که به‌دلیل حذف تصادفی، خرابی سخت‌افزاری، ویروس‌ها یا خطاهای سیستمی از دست رفته‌اند، بازمی‌گرداند.

ریکاوری اطلاعات می‌تواند در سناریوهای مختلف، از خرابی‌های ساده مانند حذف پارتیشن تا مشکلات پیچیده‌تر مانند خرابی فیزیکی هارد انجام شود. موفقیت این فرآیند به عواملی مانند نوع خرابی، سرعت عمل کاربر در بازیابی اطلاعات و ابزارهای مورد استفاده بستگی دارد.

دلایل از بین رفتن اطلاعات هارد

به طور کلی از دست رفتن اطلاعات به دو دلیل سخت افزاری و نرم افزاری اتفاق می‌افتد و در پی آن به ریکاوری و بازیابی اطلاعات نیاز پیدا می‌کنیم:

1. دلایل سخت افزاری مانند خرابی هارد درایوها، خرابی کنترلر RAID، از دست رفتن اطلاعات آرایه های RAID، خرابی و ایراد در هد هارد، بدسکتور، خرابی موتور اسپیندل، شوک و نوسانات برقی، شکستن بورد PCB
2. دلایل نرم افزاری مانند خرابی فریمور و یا ناحیه سرویس سیستم، خرابی در سیستم عامل، ایراد در فایل­‌های پایگاه داده، ایراد در فایل­‌های ماشین مجازی، ایراد در فایل­‌ها به دلیل ویروسی شدن، ویروس­‌ها و باج افزارها و عدم دسترسی به پارتیشن‌ها، نمایش داده نشدن ظرفیت هارد، خرابی جدول پارتیشن.

روش‌های پیشگیری از فقدان اطلاعات

برای این که اطلاعات و داده­ های شما از دست نرود، کارهای زیر را انجام دهید:

تهیه بکاپ را فراموش نکنید

از قدیم گفته‌اند که پیشگیری بهتر از درمان است! پس اگر می‌خواهید کابوس وحشتناک از دست رفتن اطلاعات (Data Loss) گریبان‌گیر شما نشود، بهتر است همیشه یک نسخه‌ بکاپ از اطلاعات مهم خود تهیه کرده و داشته باشید. در مورد PC و لپ تاپ ها، معمولا قبل از خراب شدن کامل هارد درایو، شما متوجه برخی اختلالات در عملکرد دستگاه خود می‌شوید. مثلا ممکن است دستگاه شما هنگام کپی کردن اطلاعات روی هارد درایو دچار مشکل شود و یا عملکرد کلی سیستم با مشکل رو به رو شود، به طوری که ریست کردن سیستم و یا حتی عوض کردن سیستم عامل مشکل شما را برطرف نکند.

پس اگر تشخیص دادید که مشکل از هارد درایو شما است، به سرعت و قبل از اینکه سیستم شما به طور کامل از کار بیفتد اقدام به تهیه یک نسخه‌ پشتیبان از اطلاعات مهم خود کنید. نرم افزارهای پشتیبان گیری مختلفی هستند که می‌توانند این کار را برای شما انجام دهند، اما اگر می‌خواهید به طور دستی فایل های خود را کپی پیست کنید، دقت کنید که در هر مرحله فقط این کار را برای تعداد محدودی فایل انجام دهید، زیرا کپی کردن همزمان تعداد زیادی فایل باعث کاهش سرعت عملیات کپی پیست و بالا رفتن احتمال کرش کردن عملیات می‌شود.

مراقب سیستم‌عامل باشید

همیشه حواستان به عملکرد صحیح سیستم‌عامل باشد. بهتر است که از سیستم‌عامل اورجینال استفاده کنید، اما اگر چنین نیست، همیشه سیستم‌عامل خود را به آخرین نسخه آپدیت کنید. گاهی باگ‌های سیستم‌عامل باعث می‌شوند که به‌طور پیش‎بینی‌نشده، مجبور به عوض کردن سیستم‌عامل شوید و برخی از فایل‌هایتان را از دست بدهید.

از آنتی‌ویروس قوی استفاده کنید

یک آنتی‌ویروس قوی و مطمئن، سیستم شما را در برابر ویروس‌ها و تهدیدات سایبری مصون نگه می‌دارد. برای اطمینان بیشتر، از آپدیت بودن آنتی‌ویروس خود نیز مطمئن شوید.

نکات مهم در بازیابی اطلاعات هارد فرمت شده

وقتی هارد دیسک، هارد اکسترنال، حافظه USB و کارت SD شما آسیب فیزیکی ندیده باشند و فقط اطلاعات موجود بر روی آن ها پاک شده باشد، شانس بسیار خوبی برای ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات خود خواهید داشت، به شرط اینکه نکات زیر را رعایت کنید:

1. شاید فکر می‌کنید که با دانلود کردن یک نرم افزار ریکاوری مشکل شما حل خواهد شد، اما باید بدانید که نرم افزارهای ریکاوری رایگان موجود در اینترنت فقط برخی از فایل ها را می‌توانند بازیابی کنند و حتی ممکن است روند ریکاوری کامل اطلاعات شما را سخت‌تر کنند.
2. اگر اطلاعات موجود بر روی حافظه شما پاک شده باشند (بدون وارد آمدن آسیب فیزیکی)، باید مطمئن شوید که اطلاعات جدیدی به جای اطلاعات پاک شده بر روی حافظه شما ثبت نشوند، زیرا این کار بازاریابی اطلاعات را تا حد بالایی غیر ممکن می‌کند. بنابراین باید از کپی کردن هرگونه اطلاعات جدیدی بر روی حافظه‌ و هارد درایو خودداری کنید. بهتر است به محض پاک شدن اطلاعات، حافظه (جانبی یا داخلی) را از سیستم خود جدا کنید. اگر اطلاعات پاک شده برای شما خیلی با اهمیت هستند، بدون انجام هیچ گونه کار اضافی، درایو یا USB خود را به دست متخصصان مربوطه بسپارید تا عملیات ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات را برای شما انجام دهند.

نرم افزارهای مختلفی هم وجود دارند که می‌تواند در امر ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات، کم و بیش موفق باشند. اگر تصمیم به استفاده از این نرم افزارها را دارید، بهتر است حافظه‌ی خود (اعم از هارد دیسک و هارد اکسترنال و USB و…) را از طریق پورت USB به یک کامپیوتر وصل کرده و از نرم افزارها استفاده کنید. مثلا اگر اطلاعات موجود بر روی هارد دیسک کامپیوتر شما پاک شده باشند، با نصب کردن یک برنامه‌ی ریکاوری ممکن است که فایل های همان برنامه بر روی اطلاعات پاک شده شما بر روی سکتورهای هارد دیسک ذخیره شوند و بازیابی آن ها را مشکل تر کند. پس در اولین قدم پس از پاک شدن اطلاعات، فقط سیستم خود را خاموش کرده و حافظه مربوطه را از آن جدا کنید. در مقاله بهترین نرم افزارهای بازیابی اطلاعات می‌توانید با چند مورد از این نرم‌افزارها بیشتر آشنا شوید.

در هنگام ریکاوری هارد به چه نکاتی توجه کنیم؟

برای ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات هارد، شرایط درایو خود را بررسی کنید:

بررسی آسیب فیزیکی به هارد

در مورد هارد درایو خارجی، باید نگاهی دقیق به درایو خود بیندازید. آیا درایو شما ضربه خورده و یا آسیبی دیده است؟ و یا اثر خم شدگی یا شکستگی بر روی آن دیده می‌شود؟ قبل از هر اقدامی مطمئن شوید که شرایط درایو شما به اندازه‌ی کافی برای استفاده مناسب است، زیرا در غیر این صورت ممکن است آسیب‌های وارده به آن را افزایش دهید. اگر درایو شما از نظر فیزیکی آسیب شدیدی دیده باشد، حتما باید آن را تحویل متخصصان ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات دهید.

بررسی ایراد در اتصالات و کابل‌ها

گاهی اوقات از کار افتادگی هارد درایو خارجی به دلیل مشکل کابل‌های اتصالی آن با کامپیوتر اتفاق می‌افتد، بنابراین باید امیدوار باشید که مشکل شما همین بوده و درایو شما صدمه ندیده باشد! پس قبل از بردن آن به تعمیرگاه مطمئن شوید که اتصال کابل‌های آن سالم باشند. دقت کنید، قبل از اینکه هر نوع سخت افزاری را باز کنید، مطمئن شوید که الکتریسیته ساکن بدن خود را با اتصال به زمین تخلیه کرده باشید سپس می‌توانید هارد دیسک خود را به صورت یک حافظه خارجی به دستگاه دیگری متصل کنید. اگر هارد اکسترنال شما مشکل پیدا کرده باشد، با این کار به سادگی می‌توانید بفهمید که مشکل از خود هارد بوده و یا از اتصالات آن.

برای این که ابزار مورد نیاز برای اتصال امن این درایو به کامپیوتر دیگری را داشته باشید. بهتر است  هارد خود را از محفظه‌اش خارج کرده و از یک کابل SATA/IDE به USB یا یک محفظه USB جدید برای اتصال آسان آن به کامپیوتر استفاده کنید. اگر درایو شما بدون مشکل توسط کامپیوتر شناخته شد، پس مشکل از اتصالات آن بوده است، در غیر این صورت مشکل هارد شما جدی است.

در مورد هارد درایو داخلی، از کارکرد صحیح اتصالات آن مطمئن شوید گاهی اوقات از کار افتادگی آن می‌تواند به دلیل مشکل در اتصالات فیزیکی آن با مادربورد باشد. پس در اولین قدم، برق سیستم خود را کاملا قطع کرده، الکتریسیته ساکن موجود در بدن خود را تخلیه کرده و اتصال کابل‌های پاور و دیتای هارد خود را بررسی کنید. پس از انجام این کار، کامپیوتر خود را دوباره روشن کنید.

نکات مهم در ریکاوری اطلاعات USB و کارت حافظه

در این قسمت می‌خواهیم به ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات USB و کارت SD بپردازیم. اگر USB شما توسط کامپیوتر تشخیص داده نمی‌شود، آن را بر روی سیستم‌های مختلفی امتحان کنید. ابزارهای موجود روی ویندوز می‌توانند تا حدی شما را کمک کنند. اگر از کار افتادگی حافظه جانبی شما به دلیل آسیب‌های فیزیکی باشد، تقریبا بازگردانی اطلاعات آن غیرممکن می‌شود. اما برخی اوقات USB و کارت SD شما از نظر فیزیکی آسیب ندیده اند ولی به دلایل دیگری کار نمی‌کنند و شما نمی‌توانید به اطلاعات درون آن‌ها دسترسی داشته باشید. در این حالت نرم افزارهایی مثل EaseUS Data Recovery می‌توانند مشکل شما را تا حدی حل کنند. اما اگر در آخر سیستم موفق به تشخیص USB شما نشد، باید برای ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات آن به متخصصان ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات مراجعه کنید.

همین امر برای کارت SD هم صادق است. از خشاب‌های مختلف برای اتصال کارت SD به سیستم استفاده کنید تا مطمئن شوید که آیا آسیب از خود کارت SD است یا نه.

نکات مهم در هنگام ریکاوری اطلاعات کامپیوتر

در ادامه پاسخ به سؤال ریکاوری اطلاعات چیست، بد نیست تا با ریکاوری کامپیوتر آشنا شوید. به فرآیند ریکاور کردن کامپیوتر از مشکل نرم افزاری یا سخت افزاری و سپس ری استور کردن آن به حالت نرمال، ریکاوری PC یا ریکاوری کامپیوتر می‌گویند. در نتیجه‌ی ریکاوری کامپیوتر، کاربر می‌تواند پس ار بروز خرابی که کامپیوتر را غیرقابل استفاده کرده، به کار عادی خود برگردد. ریکاوری کامپیوتر شامل تشخیص مشکل و استفاده از راهکار مناسب برای رفع مشکل است. مقدمه لازم برای اینکه بدانید چگونه کامپیوتر را ریکاوری کنیم و چگونه لپ تاپ را ریکاوری کنیم، رعایت نکات زیر است:

اقدامات غیرعلمی و غیرمنطقی نکنید

در اینترنت برخی راهکارها مثل گرما دادن به هارد دیسک، تکان دادن آن، خشک کردن آن در اجاق و قرار دادن آن در فریزر پیشنهاد می‌شود. دقت کنید که همه‌ی این کارها بدون منطق و غیر علمی بوده و باعث ایجاد آسیب‌های بیشتر می‌شوند.

به صدای هارد گوش دهید

پس از روشن کردن کامپیوتر، گوش خود را بر روی هارد درایو گذاشته و به آن گوش دهید. آیا هارد شما به طور کامل از کار افتاده و یا هنوز صدای چرخش از درون آن به گوش می‌خورد؟

آسیب وارده می‌تواند داخلی و یا خارجی باشد. مثلا شنیده شدن صدای کلیک و یا کاهش و افزایش غیرعادی چرخش هارد، می‌تواند دلیلی برای عملکرد نادرست آن به دلیل آسیب داخلی باشد. از سوی دیگر، یک درایو کاملا مرده می‌تواند ناشی از یک مدار چاپی معیوب (PCB) باشد که یک آسیب خارجی است.

آیا هارد دیسک شناخته می‌شود؟

گاهی اوقات صدای چرخش هارد دیسک شما به گوش می‌رسد، اما توسط سیستم شناخته نمی‌شود. یا شاید هم هارد دیسک به طور کامل از کار افتاده باشد. برای مشخص کردن نوع آسیب، سعی کنید به صورت دستی بررسی کنید که آیا درایو توسط کامپیوتر شما شناسایی می‌شود یا نه.

این کار را می‌توانید از طریق BIOS انجام دهید. پس از روشن کردن کامپیوتر، با فشردن دکمه‌های مخصوص (که می‌تواند [DEL] [ESC] [F2] یا [F10] باشد) وارد BIOS شوید. در اینجا شما می‌توانید لیست درایوهای متصل به کامپیوتر خود را بررسی کنید.

اگر هارد خود را به کامپیوتر دیگری متصل کرده‌اید، در محیط ویندوز کلیدهای [Windows] + [R] را فشرده و وارد محیط Run شوید. عبارت cmd را تایپ کرده و اینتر بزنید. سپس عبارت diskpart را تایپ کنید و اینتر بزنید تا ابزار مربوطه باز شود. در پنجره‌ی diskpart عبارت list volume را تایپ کرده و اینتر بزنید تا تمام درایوهای متصل به سیستم‌تان مشخص شوند.

اگر درایو شناخته شده باشد (بنابراین در لیست بالا ظاهر می‌شود)، اما به عنوان یک درایو قابل دسترس نشان داده نشود، احتمالا ویندوز تنها PCB (تخته مدار چاپی) را شناسایی می‌کند، اما خود درایو آسیب دیده است (آسیب داخلی). به عبارت دیگر، اگر درایو به هر شکلی توسط سیستم شناخته شود، احتمالا PCB کار می‌کند و جایگزین کردن آن باعث درست شدن هارد دیسک شما نمی‌شود.

آیا مدار چاپی PBC مشکل دارد؟

در بحث ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات گفتیم که آسیب وارده به هارد درایو می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. PCB خارجی می‌تواند به سادگی تعویض شود، هر چند که بهتر است این کار توسط متخصصان انجام پذیرد. زیرا اگر خودتان این کار را انجام دهید ممکن است به درایو آسیب‌های بیشتری وارد کنید که موجب عدم ریکاوری آن در آینده شود و پیشنهاد می‌کنیم به هیچ وجه این کار را خودتان انجام ندهید.

مراجعه به متخصصان ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات

خب، درایو شما آسیب فیزیکی دیده، یا اطلاعات موجود بر روی آن پاک شده و اطلاعات جدیدی بر روی آن‌ها ذخیره شده و با این حال، شما به شدت به اطلاعات قدیمی خود نیاز دارید. چه می‌توان کرد؟ برای بازیابی و ریکاوری اطلاعات هارد باید اقداماتی انجام دهیم اما این کار به دو مورد بستگی دارد: ارزش اطلاعات از دست رفته برای شما و هزینه‌ای که برای این کار صرف می‌کنید.

تمامی روش‌ها و متدهای بازیابی اطلاعات و استفاده از نرم افزارهای مختلف، هر چند ممکن است باعث موفقیت شما برای بازگردانی درصدی از اطلاعات از دست رفته بشوند، اما به همان مقدار ممکن است باعث شوند اطلاعات شما هیچ گاه بازیابی نشوند! همچنین این نرم افزارها فقط زمانی کاربرد دارند که درایو شما آسیب فبزیکی ندیده باشد و به جای اطلاعات پاک شده شما چیز جدیدی ذخیره نشده باشد.

به خاطر داشته باشید، هر چقدر کمتر برای ریکاوری کردن اطلاعات خود سعی کنید بهتر است! هر اطلاعاتی که از درایو خود می‌خوانید باعث تشدید آسیب‌های وارده به آن می‌شود. هر اطلاعاتی که بر روی درایو خود ثبت کنید هم می‌تواند به جای اطلاعات پاک شده شما ذخیره شده و دیتای قدیمی را از بین ببرد.

بنابراین اگر اطلاعات از دست رفته برای شما خیلی اهمیت دارند، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که هیچ کاری انجام ندهید! فقط حافظه را از سیستم خود جدا کرده و با متخصصان ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات تماس گرفته و با آن ها مشورت کنید و در صورت لزوم، درایو خود را در اختیار آن‌ها قرار دهید. برای استفاده از خدمات تخصصی بازیابی اطلاعات فالنیک، روی لینک کلیک کنید.

چرا بعد از ریکاوری فایل باز نمی شود؟

نحوه پاک شدن فایل ها در ریکاوری فایلها بسیار مهم است اینکه فرمت دلیت انجام شده یا به خاطر ویروس پاک شده است. اما نکته مهم که بالاتر هم به آن اشاره کردیم این است که نباید روی درایو چیزی نوشته شود تا درصد موفقیت ریکاوری فایل ها بالا رود. 

استفاده از نرم افزارهای ریکاوری و بازیابی اطلاعات ممکن است کمک کنند اما یا باید اورجینال باشند یا کرک خوبی داشته باشند تا شانس ریکاوری فایل ها به خصوص عکس و فیلم بالا رود.

در نهایت ریکاوری سخت افزاری و مراجعه به مراکز معتبر ریکاوری و بازگردانی اطلاعات می‌تواند شما را به فایل های سالم برساند.

پادکست: ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات

در این پادکست، به ریکاوری حافظه و بازیابی اطلاعات می‌پردازیم و نکات مهم مربوط به آن را بررسی می‌کنیم. حجم اطلاعاتی که افراد نیاز به ذخیره آنها دارند، روز به روز در حال افزایش است: مانند عکس‌ها و فیلم‌هایی که روزانه با تلفن همراه گرفته می‌شود، اطلاعات بانکی و مالی یا اطلاعات مهم سرمایه و کسب‌وکار؛ این حجم از داده‌ها و اطلاعات باید جایی برای ذخیره داشته باشند اما امنیت آنها نیز باید تامین شود. اما اگر در RAID بندی هارد مشکلاتی به وجود آمده باشد، برای بازیابی و ریکاوری اطلاعات چه کاری باید انجام دهیم؟ با ما در این پرونده همراه باشید.

در این پادکست به موارد زیر پرداخته می‌شود:

• دلایل اصلی از بین رفتن اطلاعات
• دلایل خرابی هارد
• راهکارهای پیشگیرانه برای جلوگیری از فقدان اطلاعات
• دلایل از دست رفتن اطلاعات RAID
• 8 نکته مهم در ریکاوری و بازیابی RAID
• Firmware چیست؟
• علایم و نشانه‌‌های خرابی Firmware
• بازیابی و ریکاوری اطلاعات هارد با مشکل فریمور

در این پادکست به همراه بخش تخصصی، اخبار تکنولوژی و مناسبت‌های ماه را هم می‌توانید پیگیری کنید؛ این نسخه پادکست 43 مگابایت حجم و  38 دقیقه زمان دارد. زمان‌بندی این پادکست در جدول زیر آمده است:

دانلود

کارشناسان فالنیک در این زمینه همراه شما خواهند بود تا اطلاعات با ارزش شما به راحتی برگردانده شود. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر، به لینک زیر مراجعه کنید:

تعمیرات PC را در محل شما انجام می‌دهیم

متخصصان فالنیک برای رفاه بیشتر شما، خدمات تعمیر کامپیوتر (PC) را در محل شما انجام می‌دهند. روی دکمه زیر کلیک کنید و با اعلام آدرس خود، امکان حضور متخصصان فالنیک را بررسی کنید. همچنین امکان دریافت مشاوره تخصصی فوری در زمینه تعمیرات PC نیز وجود دارد. همین حالا کلیک کنید.

درخواست تعمیر PCمشاوره رایگان