فن CPU از قسمت‌های اصلی یک کامپیوتر است که واحد پردازش مرکزی را خنک کرده و گرما را به خارج از سیستم انتقال می‌دهد. برای عملکرد بهتر cpu و همچنین حفظ طول عمر پردازنده، وجود یک فن قوی و با کیفیت ضروری است. در این مقاله قصد داریم به معرفی فن پردازنده، انواع آن، کاربرد و نقش آنها در خنک کردن سیستم بپردازیم، پس با فالنیک همراه باشید تا هنگام خرید فن cpu، انتخاب درست و آگاهانه‌تری را تجربه کنید.
- راهنمای خرید فن cpu، کدام فن مناسب سیستم شما است؟
- فن cpu چیست و چه کاربردی دارد؟
- آشنایی با انواع خنک کننده سی پی یو
- خنک کننده بادی چیست و چگونه کار می کند؟
- خنک کننده آبی چیست و چگونه کار می کند؟
- فن cpu اینتل و amd چه تفاوت هایی دارند؟
- ارتباط سوکت پردازنده و مدل خنک کننده
- اهمیت اندازه فن سی پی یو و ابعاد کیس
- صدای فن cpu بادی و فن سی پی یو آبی، کدام فن صدای بیشتری دارد؟
- بهترین فن سی پی یو بادی و فن سی پی یو آبی را چگونه بشناسیم؟
- خنک کننده بادی یا فن بادی چه مزایایی دارد؟
- فن مناسب برای سی پی یو چه ویژگی‌هایی دارد؟
- قیمت فن cpu، عاملی تعیین کننده هنگام خرید
- خرید فن cpu لپ تاپ چقدر اهمیت دارد؟
راهنمای خرید فن cpu ؛ کدام فن مناسب سیستم شما است؟
سی پی یو «CPU» ریزتراشه اصلی کامپیوتر است که پردازش داده‌ها توسط آن صورت می‌گیرد. این قطعه حیاتی حین پردازش اطلاعات گرمای زیادی تولید میکند که با استفاده از فن cpu می‌توان به کاهش دمای پردازنده کمک کرد. انواع مختلفی از فن cpu در بازار وجود دارد، ولی هنگام خرید فن cpu باید دقت کنیم که این قطعه با مشخصات سیستم ما سازگار باشد.
انواع متنوع فن cpu را می‌توان در دو گروه اصلی، فن بادی «Air Cooler» و فن آبی «Liquid Cooler» جای داد. هر کدام از این محصولات برای کاربردی ویژه طراحی شده‌اند که در ادامه به صورت جداگانه آنها را بررسی خواهیم کرد. مهم‌ترین نکاتی که در حین خرید فن cpu باید به آن توجه کنیم، عبارتند از:
- بررسی سوکت سی پی یو مادربرد
- اندازه‌گیری ارتفاع موجود بین قسمت پردازنده با پنل کیس
- بررسی فضای موجود مادربرد در اطراف سی پی یو
- تعیین سرعت فن cpu
- پیدا کردن TDPپردازنده
- بررسی هزینه فن و نوع سامانه خنک‌کنندگی آن
فن cpu چیست و چه کاربردی دارد؟
فن cpu یک مبدل حرارتی است که برای کاهش دمای پردازنده استفاده می‌شود. مهم‌ترین وظیفه فن cpu، کشیدن هوای خنک بیرون به داخل و بیرون راندن هوای گرم سیستم به خارج است. این قطعه علاوه بر خنک کردن سی پی یو مزایای دیگری نیز برای سیستم به همراه دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ عملکرد cpu
- مقرون به‌صرفه بودن (به دلیل افزایش طول عمر cpu)
- کاهش دمای سیستم
- افزایش بازدهی سیستم
- محافظت از اجزای درونی کیس
- موجود در ابعاد رومیزی و بزرگتر
- محافظت از پردازنده در برابر آسیب‌های احتمالی
آشنایی با انواع خنک کننده سی پی یو
کمپانی‌های بزرگی در دنیا به تولید خنک کننده cpu پرداخته‌اند. از جمله آنها می‌توان به کمپانی Intel و Amd که از پیشتازان تولید پردازنده در جهان هستند، اشاره کرد. با توجه به انواع پردازنده‌ها، مدل‌های مختلفی از فن های سی پی یو در بازار وجود دارد که در ادامه ضمن نام بردن از آنها، به تعریف دو مدل پرطرفدار فن بادی و فن مایع خواهیم پرداخت.
- خنک‌کننده‌های بادی
- خنک‌کننده‌های مایع «آبی»
- خنک‌کننده‌های مدار باز یا بسته
خنک کننده بادی چیست و چگونه کار می کند؟
در خنککننده بادی معمولا اجزایی مانند هیت سینک، فن، رادیاتور و لوله‌های انتقال حرارت وجود دارد. این مدل از فن های سی پی یو به راحتی با کمک پره‌های هیت سینک، جریان هوا را عبور داده و پردازنده را خنک نگه می‌دارد. هیت سینک‌ها که از پره‌های پشت سر هم ساخته شده‌اند، جنسی از یک فلز رسانا دارند. این قطعه سخت افزاری روی پردازنده که به خمیر سیلیکون آغشته شده‌است، نصب می‌شود. هیت سینک با جذب گرما به خود، تا حدودی گرمای پردازنده را کم کرده و با وجود یک یا دو فن روی خود جریان هوای تازه را به سیستم وارد میکند. در خنک کننده بادی با افزایش گرمای سی پی یو، سرعت پره‌های فن نیز افزایش پیدا می‌یابد.
اگر شما به دنبال یک فن cpu با نصب آسان و قیمت مناسب هستید، پیشنهاد ما خنککننده های بادی است.
خنک کننده آبی چیست و چگونه کار می کند؟
این خنککننده همان‌طور که از نام آن مشخص است، برای خنک کردن سی پی یو از مایعات استفاده میکند. فن cpu از لوله‌های ارتباطی، پمپ، رادیاتور، مایع خنککننده، فن و بلاک مسی تشکیل شده است. لوله‌های مسی روی سی پی یو نصب می‌شوند و مایع درون آنها جریان دارد. نحوه کار این خنک کننده به این صورت است که لیکویید کولینگ‌ها، حرارت سی پی یو را جذب کرده و توسط پمپ به سمت رادیاتور می‌روند. سپس حرارت مایع به پره‌های رادیاتور منتقل می‌شود.
رادیاتور که مجهز به چند فن است، به کمک جریان باد در بین پره‌ها حرارت محیط را به بیرون انتقال داده و این مایع خنک‌شده دوباره روی سی پی یو برمی‌گردد. این جریان خنک‌سازی به صورت مداوم ادامه پیدا میکند.
فن cpu اینتل و amd چه تفاوت هایی دارند؟
شرکت‌های اینتل و amd از دیرباز رقیب یکدیگر بوده و همواره بهترین‌های خود را در زمینه تکنولوژی و پردازنده‌ها روانه بازار کرده‌اند. شرکت amd یکی از شرکت‌های مرجع تولید فن cpu برای پردازنده‌ها به حساب می‌آید. از موفق‌ترین محصولات این شرکت، می‌توان به فن سری Wraith اشاره کرد که از صدای کم و کیفیت عالی برخوردار است. مهم‌ترین دلیل انتخاب فن amd وجود تلفیقی از خنک کردن و سطح صدای پایین محصولات آن است. شرکت amd، فن‌های cpu خود را با مشخصات زیر روانه بازار کرده است:
- بی صدا
- کیفیت مناسب
- کارکرد عالی
- مقرون به صرفه
- قابلیت تنظیم رنگ
- قابلیت کنترل حرارت
- وزن و ابعاد مناسب
- سازگار با سوکت‌های AM4
- مجهز به نورپردازی LED با رنگ‌بندی RGB
کمپانی اینتل در تولید فن های پردازنده، با مشکلاتی مانند کیفیت پایین و سرو‌صداهای زیاد مواجه بود. با مشاهده فن‌های نسل جدید می‌توان دید که Intel تلاش خود را برای رفع این مشکلات به کار بسته است. یکی از مهم‌ترین فن های سی پی یو اینتل، فن BXTS15A است که به دلیل سازگاری با پردازنده‌هایی با سوکت 1151 ، باله‌های آلومینیومی بلندتر و فن قدرتمند در بازار به خوبی سر‌و‌صدا به پا کرده است.
فن‌های اینتل به دلیل سرعت بالا شاید دارای سرو‌صدای بیشتری باشند اما از نظر عملکرد قدرت بالایی دارند. فن cpu اینتل روی پردازنده‌های ساخت این شرکت عملکرد بهتر دارند.
ارتباط سوکت پردازنده و مدل خنک کننده
پردازنده، به شکل تراشه و جدا از مادربرد تولید می‌شود، بنابراین به محل قرار گرفتن پردازنده روی مادربرد، سوکت پردازنده می‌گویند. سوکت اتصال‌دهنده، مشخص کننده نوع پردازنده از برند اینتل یا amd است.
توجه داشته باشید که نصب و جداسازی سوکت‌ها همیشه بیشترین آسیب را به پردازنده‌ها وارد میکند. اما وجود سکوت‌ها، نصب خنک‌کننده‌ها را نیز راحت‌تر کرده است، دلیل آن هم، فشار کمی است که به مادربرد وارد می‌شود.
اهمیت اندازه فن سی پی یو و ابعاد کیس
با توجه به فضای محدود داخل کیس، بهتر است به اندازه و ابعاد فن سی پی یو دقت کنید. در صورت عدم توجه به این نکته، هنگام نصب فن با مشکل مواجه می‌شوید. این مشکل بیشتر برای فن‌های هوایی پیش می‌آید. به این صورت که اگر ارتفاع خنککننده بیشتر از فضای داخلی کیس باشد، درِ کیس باز مانده و نصب آن با مشکل رو‌به‌رو خواهد شد. بنابراین بهتر است قبل از انجام هر کاری ابعاد و ارتفاع جایگاه سی پی یو را تا بالای کیس خود، اندازه‌گیری کنید.
صدای فن cpu بادی و فن سی پی یو آبی، کدام فن صدای بیشتری دارد؟
صدای فن cpu اولین نکته‌ای است که هنگام خرید فن cpu باید مورد توجه قرار گیرد. هنگام فعالیت سیستم، فن‌های آبی نسبت به فن های بادی، صدای کمتری تولید می‌کنند. فن های آبی نسبت به دیگر فنها کیفیت بالاتری داشته و هنگام پردازش سنگین و بالا رفتن دور فنها صدای کمتری از آنها می‌شنویم. البته قیمت فن بادی سی پی یو با توجه به قابلیت‌های کاربردی آن، کمی بالاتر است.
بهترین فن سی پی یو بادی و فن سی پی یو آبی را چگونه بشناسیم؟
برای آن‌که بتوانید فن مناسب را برای سیستم خود انتخاب کنید و همچنین با راه‌های شناخت بهترین فن سی پی یو بادی و فن سی پی یو آبی آشنا شوید؛ فاکتور‌های زیر را مورد توجه قرار دهید.
- اندازه و ساختار
خنک کننده های بادی یا ایر کولر‌ها در اندازه‌های بزرگی‌تر تولید شده‌اند. این قطعات فضای بیشتری نسبت به خنک کننده های آبی اشغال می‌کنند. فن های هوایی یا بادی در اندازه‌های کوتاه، استاندارد، اسلیم و دو برجی در بازار وجود دارند.
خنک کننده های آبی یا واتر کولر‌ها نیز با طول‌های 120، 240، 280 و 360 میلیمتر تولید می‌شوند که ضخامت رادیاتور آنها متفاوت است.
- سهولت نسب
به دلیل ساختار خنک کننده های بادی، نصب آنها در کیس راحت‌تر انجام می‌شود و به تخصص زیادی نیاز ندارد. در مقابل نصب خنک کننده های آبی به دلیل وجود بلوک‌های سی پی یو و رادیاتور ممکن است کمی زمان‌بر باشد.
- ابعاد کیس
کیس‌ها معمولا از ارتفاع لازم برای نصب فن های بادی برخوردارند و با توجه به اندازه‌های مختلف فن بادی می‌توان یکی از انواع آن را برای قرارگیری در کیس انتخاب کرد. اما گاهی نصب واتر کولر‌ها در کیس با چالش‌هایی همراه است. شاید با خنک کننده آبی 120 میلیمتری چالش چندانی نداشته باشید، ولی برای اندازه‌های بیشتر از 120 میلیمتر باید یک کیس با ابعاد بزرگتر از حد معمول را انتخاب کنید.
- میزان صدا
شرکت‌های تولید کننده فن cpu تلاش می‌کنند، فنها را با کمترین صدا و نویز تولید کنند. اما به دلیل ماهیت این محصول و وجود پره برای خنک کردن، طبیعتا در سرعت بالای فن، شاهد صدای بیشتری خواهیم بود. به طور کلی فن های آبی در مقایسه با فن های بادی صدای کمتری تولید می‌کنند.
- تعمیر و نگهداری
فن های بادی به دلیل ساختار ساده، هزینه تعمیر پایین‌تری دارند. تعمیر فن های آبی به دلیل ساختار پیچیده‌ی آنها سخت‌تر است. همچنین در صورت بروز مشکل و نشت مایع ممکن است سایر قطعات سیستم نیز دچار آسیب شوند. طول عمر این فن نیز کمتر از ایر فن هاست.
- قیمت فن cpu
قیمت فن بادی سی پی یو، اختلاف زیادی با فن هوایی دارد. این اختلاف به قدری است که با هزینه خرید یک فن آبی در کوچکترین اندازه، می‌توان یک خنک کننده هوایی پر قدرت تهیه کرد.
خنک کننده بادی یا فن بادی چه مزایایی دارد؟
یکی از بهترین فن‌های موجود در بازار، فن های بادی هستند که با پره‌های خود، گرما را از پردازنده دور و سپس به بیرون سیستم منتقل می‌کنند. همان‌طور که پیشتر هم اشاره شد، قبل از انتخاب فن cpu لپ تاپ یا سیستم، به نوع سوکت، ابعاد کیس و مقدار جریان هوایی که جابه جا می‌شود و قیمت آن باید دقت داشته باشید.
از مهم‌ترین مزایای فن های بادی قیمت ارزان آن‌هاست و تمام کاربران می‌توانند از این قطعه در سیستم خود بهره ببرند. دیگر آن‌که باله‌های حرارتی آن به صورت فعال، گرما را به اطراف پخش میکند، در نتیجه دما را پایین نگه می‌دارند. خنک کننده های بادی بهترین راه‌حل برای کامپیوترهای رومیزی و کوچک هستند.
فن مناسب برای سی پی یو چه ویژگی‌هایی دارد؟
فن مناسب سی پی یو باید از قدرت خنک کنندگی خوبی برخوردار باشد. برای تشخیص میزان قدرت خنک کنندگی مناسب سیستم باید توان مصرفی فن و سی پی یو که TDP نامیده می‌شود؛ با هم تناسب داشته باشند.
سازگاری سوکت پردازنده و فن نیز برای انتخاب فن مناسب، اهمیت زیادی دارد و باید قبل از خرید فن cpu، به آن توجه داشته باشید. فن مناسب cpu باید از نظر اندازه نیز با فضای کیس هماهنگ باشد. از طرفی به یاد داشته باشید حفظ آرامش در حین کار با سیستم اهمیت زیادی دارد، پس خرید یک فن سی پی یو با صدای کم باید از اولویت‌های ما باشد.
معرفی فن سی پی یو کولر مستر
کمپانی کولر مستر «Cooler Master» یکی از شرکت‌های قدیمی فعال در حوزه تولیدات قطعات کامپیوتری است. این شرکت محصولات با کیفیتی مانند کیس، پاور و خنک کننده یا فن تولید میکند. مدل‌های مختلف فن سی پی یو کولر مستر به دلیل کیفیت بالای آنها، طرفداران زیادی دارند. این شرکت تایوانی، فن‌های خود را در مدل‌های مختلف خنک کننده بادی و خنک کننده آبی به بازار عرضه میکند. فن سی پی یو Hyper 212 LED Turbo Black Edition ، که یکی از خنک کننده های بادی کولر مستر است، عملکرد و راندمان بالایی در خنک کردن سی پی یو ارائه میکند.
فن سی پی یو ای ام دی
شرکت ای ام دی «amd» بیشتر با نام پردازنده و کارت گرافیکش شناخته می‌شود. این کمپانی برای برخی از پردازنده‌های خود فن‌های ویژه‌ای معرفی کرده است، که تنها با پردازنده‌های این شرکت سازگار هستند. فن سی پی یو ای ام دی را می‌توان از بین سایر برندها نیز انتخاب کنیم، به شرط آن‌که مشخصات آن با پردازنده تناسب داشته باشد.
قیمت فن cpu، عاملی تعیین کننده هنگام خرید
بعد از بررسی ویژگی و قابلیت‌های یک فن پردازنده مناسب، قیمت فن cpu برای کاربران اهمیت بالایی دارد. عملکرد، کارایی، فناوری ساخت و نام برند در قیمت این قطعه تأثیرگذار است. قیمت فن cpu فابریک شرکت اینتل و amd معمولا پایین‌تر از فن کمپانی‌های معروفی مانند فن کولر مستر، فن دیپ کول، فن گرین و … است.
خرید فن cpu لپ تاپ چقدر اهمیت دارد؟
برای کاهش حرارت ناشی از کار کردن پردازنده، نباید از خرید فن cpu لپ تاپ غافل شویم. با استفاده از این محصول کاربردی، تا حد زیادی می‌توانیم از سی پی یو در برابر خسارت احتمالی به دلیل گرمای بیش از حد جلوگیری کنیم.
برای داشتن فن با عمر طولانی‌تر نیز، بهتر است نکاتی مانند وارد نکردن ضربه به سیستم، پرهیز از ریختن مایعات روی دستگاه، استفاده از کول پد و جلوگیری از وارد شدن گرد و غبار به داخل سیستم توجه ویژه‌ای داشته باشید.
فن cpu اینتل و amd از کارآمدترین فنها برای پردازنده‌ها به حساب می‌آیند. هر یک از این فنها دارای مشخصات خاصی مانند سرعت، کیفیت، کارایی و صدای کم هستند که تنها با یک سوکت از پردازنده‌ها یا سیستم‌ها سازگار هستند. برای خرید فن، بهتر است ابتدا دو عامل عملکرد سیستم و بودجه خود را مشخص کرده و با توجه به آنها از بین خنک کننده‌های موجود گزینه‌ی مناسبی را انتخاب کنید.
