✨ SD Wan چیست؟ چه ویژگی ها، مزایا و معایبی دارد؟

پیاده سازی درست شبکه یکی از مهم‌ترین اقدامات هنگام نصب و راه اندازی شبکه است که خطاها و مشکلات آتی را به حداقل می‌رساند. در این مقاله قصد داریم با یکی از مفاهیم مهم پیاده‌سازی شبکه آشنا شویم. SD-Wan یکی از روش‌های مدرن اتصال تجهیزات شبکه به یکدیگر است که در این مقاله به معرفی و بررسی مزایا و معایب آن می‌پردازیم. برای رسیدن به پاسخ سوال SD-WAN چیست و چه مزایایی دارد، با فالنیک همراه باشید.

Sd-WAN چیست و چه قابلیت‌هایی دارد؟

SD-WAN مخفف Software-Defined Wide Area Network یکی از کاربردی‌ترین فناوری‌های روز دنیای شبکه است که برای اتصال شعب مختلف یک سازمان به شبکه اصلی که در مناطق جغرافیایی مختلفی پراکنده شده‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی که شبکه‌های گسترده سنتی WAN از پروتکل‌های ثابت و سخت‌افزارهای مخصوص برای اتصال شعب به یک شبکه مرکزی استفاده می‌کنند، SD-WAN بر اساس مفهوم شبکه‌های نرم‌افزاری عملی می‌کند.

SD-WAN قابلیت‌های کاربردی قدرتمندی مثل مسیریابی مبتنی بر خط‌مشی (policy-based routing)، شبکه‌های خصوصی مجازی (Virtual Private Network) و توزیع بار (load balancing) را برای بهینه‌سازی ترافیک شبکه و بهبود عملکرد استفاده می‌کند. با استفاده از SD-WAN، تجهیزات شبکه مرکزی قادر به مدیریت و کنترل شعب و ترافیک شبکه در سراسر شبکه گسترده هستند.

با استفاده از SD-WAN، سازمان‌ها می‌توانند از اتصالات مختلف شبکه مثل اینترنت، خطوط MPLS و اتصالات موبایلی مثل 4G و 5G برای برقراری ارتباط شعب با یکدیگر و شبکه اصلی استفاده کنند. معماری فوق به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا عملکرد شبکه را بهبود دهند، هزینه‌ها را کاهش دهند و در نهایت امنیت و قابلیت اطمینان شبکه را بیشتر کنند.

یکی از ویژگی‌های شاخص SD-WAN، قابلیت مدیریت مرکزی است؛ به این معنا که مدیران شبکه می‌توانند به راحتی تنظیمات شبکه را در سراسر شعبه‌ها و به شکل یکنواخت پیاده‌سازی کنند. در این حالت، مشکلی بابت ناهماهنگی میان شعب یا وجود تنظیمات ناسازگار با یکدیگر وجود نخواهد داشت.

در مجموع باید بگوییم که SD-WAN یک رویکرد نوین برای طراحی و مدیریت شبکه‌های گسترده است که بهبود عملکرد، انعطاف‌پذیری و کاهش هزینه‌ها را به همراه داشته است.

SD WAN چگونه کار می‌کند؟

همان‌گونه که اشاره کردیم، SD-WAN یک معماری شبکه نرم‌افزارمحور با قابلیت تحلیل هوشمندانه ترافیک با هدف دستیابی به عملکرد بالا و مدیریت متمرکز است. این فناوری با استفاده از مفهوم مرکزی‌سازی و کنترل دستیابی به شبکه‌های گسترده، امکان اتصال شعب مختلف یک سازمان به یکدیگر را امکان‌پذیر می‌کند و نقش مهمی در کاهش هزینه‌های عملیاتی و نگه‌داری دارد.

SD-WAN با ترکیب و توزیع هوشمند ترافیک بین مسیرهای مختلف سعی می‌کند کارآمدترین راهکار برای ارسال و دریافت بسته‌های اطلاعاتی را فراهم کند تا ضمن بهبود تجربه کاربری، نرخ تاخیر در شبکه به حداقل رسیده و بسته‌های اطلاعاتی با کمترین نرخ تلفات میان گره‌ها مبادله شوند. در عین حال، SD-WAN قابلیت مدیریت مرکزی را ارائه می‌دهد که این به مدیران شبکه اجازه می‌دهد با استفاده از یک رابط کاربری متمرکز، تنظیمات را به شکل یکپارچه در شبکه اعمال کنند. علاوه بر این، SD-WAN به منظور افزایش قابلیت اعتماد شبکه و پیشگیری از دسترسی افراد غیرمجاز به اطلاعات از فناوری‌های امنیتی مختلفی مثل رمزنگاری، خط‌مشی‌های مبتنی بر نقش و… استفاده می‌کند. این فناوری همچنین قابلیت اتصال به سرویس‌های ابری و ارائه اتصالات شبکه به صورت خودکار در صورت وقوع خطاها را دارد.

یکی از پرسش‌های مهمی که در ارتباط با SD-WAN مطرح می‌شود این است که چگونه با استفاده از تحلیل هوشمند ترافیک، عملکرد شبکه‌های گسترده را بهبود می‌بخشد؟ همان‌گونه که اشاره شد، SD-WAN از تحلیل هوشمند ترافیک به منظور بهبود عملکرد شبکه‌های WAN استفاده می‌کند. برای این منظور شبکه فوق از فناوری‌های زیر استفاده می‌کند:

• بهینه‌سازی مسیریابی: SD-WAN با تحلیل ترافیک و شرایط شبکه، قادر است به طور خودکار بهترین مسیرهای ارتباطی را برای انتقال داده‌ها انتخاب کند. به بیان دقیق‌تر، ارسال ترافیک از مسیرهای با کمترین تاخیر، هاپ و اتصالات ناقص یا نیمه بسته باعث می‌شود روند ارسال و دریافت بسته‌ها سریع‌تر شود. به لطف بهینه‌سازی مسیریابی، عملکرد شبکه به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد و زمان پاسخ و سرعت انتقال داده‌ها کاهش می‌یابد.
• توزیع بار: با تحلیل ترافیک و شرایط شبکه، SD-WAN قادر است ترافیک را بین مسیرهای مختلف توزیع کند تا بار شبکه را متوازن کند. رویکردی که مانع به وجود آمدن مشکل تراکم در مسیرهای ترافیکی شده و اجازه نمی‌دهد عملکرد شبکه افت پیدا کند.
• پیکربندی خودکار: SD-WAN با تحلیل ترافیک و شرایط شبکه، می‌تواند به طور شکل خودکار تنظیمات شبکه را بر اساس نیازهای لحظه‌ای تغییر دهد. به عنوان مثال، در صورت شناسایی یک مسیر نیمه بسته یا مسیری که وضعیت ناپایداری دارد، SD-WAN می‌تواند مسیر جدیدی را انتخاب کند و ترافیک را به طور خودکار به مسیر جدید هدایت کند. در این حالت زمان پاسخگویی شبکه بهبود پیدا کرده و منابع به شکل بهینه‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• کنترل پهنای باند: با تحلیل ترافیک، SD-WAN قادر است به طور هوشمند پهنای باند را مدیریت کند. به این ترتیب، می‌تواند اولویت‌های مختلف ترافیک را تعیین کند و منابع بیشتری در اختیار گره‌هایی قرار دهد که نیازمند پهنای باند بیشتر هستند.
• بهینه‌سازی استفاده از پهنای باند: با تحلیل ترافیک، SD-WAN قادر است به طور هوشمند پهنای باند را مدیریت کند. با تخصیص منابع بر اساس نیازهای لحظه‌ای، اولویت‌بندی ترافیک و کنترل ترافیک، امکان استفاده بهینه از پهنای باند فراهم می‌شود. این کار باعث افزایش عملکرد شبکه، بهبود تجربه کاربری و کاهش تاخیر در انتقال داده‌ها می‌شود
• پیش‌بینی و پیش‌گیری از بروز مشکلات: SD-WAN با تحلیل ترافیک و شرایط شبکه، قادر است مشکلات و نقاط ضعف شبکه را تشخیص داده و پیش‌بینی کند. با تشخیص مسیرها، منابع شبکه و پیش‌بینی مشکلات، قبل از آن‌که مشکلات به بحران جدی در شبکه تبدیل شوند، اقدامات پیشگیرانه لازم مثل تغییر مسیر یا افزایش منابع را انجام می‌دهد.

به طور کلی، با استفاده از تحلیل هوشمند ترافیک، SD-WAN قادر است عملکرد شبکه‌های گسترده را از طریق بهینه‌سازی مسیریابی، توزیع بار، پیکربندی خودکار و کنترل پهنای باند بهبود ببخشد.

SD-WAN چیست | بررسی ویژگی‌های این فناوری

SD-WAN ویژگی‌های کاربردی و شاخصی دارد که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

• مدیریت مرکزی: SD-WAN امکان مدیریت مرکزی و کنترل شبکه را فراهم می‌کند. رویکردی که به مدیران شبکه اجازه می‌دهد از طریق یک رابط کاربری مرکزی شبکه را کنترل و پیکربندی کنند. این قابلیت به مدیران امکان می‌دهد تا به طور متمرکز قوانین مربوط به ترافیک، مسیریابی و امنیت را تنظیم کرده و تغییرات را به‌روز رسانی کنند.
• مسیریابی هوشمند: SD-WAN از الگوریتم‌های مسیریابی هوشمند برای ارسال ترافیک استفاده می‌کند. با تحلیل شرایط شبکه، از جمله پهنای باند، تاخیر و از دست رفتن بسته‌ها، SD-WAN می‌تواند به طور پویا مسیریابی را تنظیم کرده و ترافیک را از طریق بهترین مسیرها انتقال دهد.
• سهولت استفاده از چند اتصال: SD-WAN به شبکه اجازه می‌دهد از چند کانال ارتباطی مثل خطوط استاندارد مخابراتی، MPLS یا اینترنتل سلولی استفاده کند. با استفاده از چند اتصال، SD-WAN می‌تواند ترافیک را بین این اتصالات توزیع کند و بهترین مسیر برای هر نوع ترافیک را انتخاب کند. رویکرد فوق نه تنها باعث افزایش اعتمادپذیری و دسترسی به شبکه می‌شود، بلکه سرعت انتقال اطلاعات را نیز افزایش می‌دهد.
• امنیت متمرکز: SD-WAN امکان اعمال خط‌مشی‌های امنیتی متمرکز را فراهم می‌کند. مدیران می‌توانند قوانین امنیتی را در یک داشبورد واحد تعریف کنند و به صورت یکپارچه روی شبکه و ترافیک اعمال کنند. همچنین، امکان اعمال تغییرات لحظه‌ای متناسب با خط‌مشی‌های در حالت تغییر از طریق یک رابط کاربری متمرکز وجود دارد.

SD-WAN چه مزایایی دارد؟

این فناوری یکی از فناوری‌های روز دنیاست که سازمان‌های بسیاری هنگام طراحی شبکه از آن بهره می‌برند. از مزایای SD WAN می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بهبود کارایی شبکه: SD-WAN با استفاده از مسیریابی هوشمند و توزیع هوشمند ترافیک، بهبود کارایی شبکه را فراهم می‌کند. با انتخاب بهینه مسیرها و استفاده از چند اتصال، ترافیک به شکل کارآمدتری انتقال می‌یابد و تاخیرها کاهش می‌یابد.
• افزایش امنیت: یکی از ویژگی‌های شاخص SD-WAN افزایش سطح امنیت است. برای این منظور از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌شود. رمزنگاری ترافیک یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین فناوری‌ها در این زمینه است. SD-WAN می‌تواند ترافیک شبکه را با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری برای افراد غیرمجاز غیر قابل شنود کند. این ویژگی نقش مهمی در ارتقا امنیت ارتباطات بین شعب و مراکز اصلی سازمان‌ها دارد.  ویژگی دیگری که SD-WAN از آن پشتیبانی می‌کند فایروال است. مدیران شبکه می‌توانند با خرید فایروال به اعمال سیاست‌های امنیتی و کنترل دسترسی به ترافیک شبکه بپردازند. علاوه بر این، SD-WAN می‌تواند از شبکه‌های خصوصی مجازی استفاده کند تا ارتباطات امن بین شعب و نقاط مرکزی را فراهم کند. با استفاده از پروتکل‌های رمزنگاری و تونل‌زنی، SD-WAN می‌تواند ترافیک را درون یک شبکه خصوصی مجازی جابجا کند و از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات جلوگیری کند. علاوه بر این، توانایی پشتیبانی از فناوری‌هایIDS/IPS  مخفف (Intrusion Detection/Prevention System) را دارد که با هدف شناسایی و پیشگیری از حملات امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• محدودیت دسترسی: SD-WAN می‌تواند با اعمال قوانین سطح دسترسی، محدودیت‌هایی را برای دسترسی به ترافیک و منابع تعریف کند. این قابلیت به شما امکان می‌دهد تا ترافیک را بر اساس منابع، سرویس‌ها و کاربران محدود کنید و به هر فرد اجازه دهید بر مبنای نقشی که در سازمان دارد به منابع مورد نیاز دسترسی پیدا کند.
• کاهش هزینه‌ها: SD-WAN اجازه می‌دهد از کانال‌های ارتباطی مختلفی استفاده کنید و بودجه خود را بیشتر روی کانال‌هایی متمرکز کنید که هزینه کمتری به سازمان تحمیل می‌کنند. رویکرد فوق به شما اجازه می‌دهد از اتصالات ارزان‌تر و باکیفیت‌تر استفاده کنید و هزینه‌های شبکه را کاهش دهید.
• انعطاف‌پذیری بیشتر: SD-WAN اجازه می‌دهد به سرعت و با انعطاف‌پذیری بیشتری به نیازهای شبکه و ترافیک پاسخ دهید. با قابلیت مدیریت مرکزی و پیکربندی نرم‌افزارمحور می‌توانید تغییرات را به راحتی در شبکه اعمال کنید و به نیازهای سازمان پاسخ دهید.
• بهبود تجربه کاربران: با بهینه‌سازی ترافیک و کاهش تاخیرها، SD-WAN بهبود تجربه کاربران را فراهم می‌کند که بهبود کیفیت خدمات، افزایش پایداری و دسترسی بهتر به برنامه‌ها و منابع شبکه را به دنبال دارد.
• مقیاس‌پذیری: SD-WAN قابلیت مقیاس‌پذیری خوبی دارد. به طوری که مدیران شبکه می‌توانند متناسب با فعالیت‌های تجاری و الگوهای کاری تغییراتی در شبکه اعمال کنند. به بیان دقیق‌تر با افزودن و ادغام سریع اتصالات جدید و اعمال تغییرات در توپولوژی شبکه می‌توان به سرعت شبکه را توسعه داد.

SD-WAN چه معایبی دارد؟

استفاده از SD-WAN در کنار مزایای درخشانی که دارد، معایبی نیز دارد که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

• وابستگی به اینترنت: SD-WAN برای اتصال شعب و مراکز به یکدیگر از اینترنت استفاده می‌کند. به بیان دقیق‌تر شما به ارتباطی اینترنتی پایدار و با پهنای باند بالا نیاز دارید. در صورتی که اتصال اینترنتی قطع یا ضعیف باشد، کارایی و عملکرد شبکه تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
• امنیت: هرچند SD-WAN از ویژگی‌های امنیتی استفاده می‌کند، اما به دلیل استفاده از اینترنت برای برقراری ارتباطات همانند شبکه‌های سنتی با چالش‌هایی روبرو است. معمولاً اتصالات اینترنتی در معرض تهدیدات امنیتی مختلفی مثل حملات DDoS و نمونه‌های مشابه قرار دارند.
• پیچیدگی مدیریت: SD-WAN با ارائه امکانات پیشرفته مانند قابلیت متعادل‌سازی بار و مسیریابی پویا، می‌تواند پیچیدگی مدیریت شبکه را افزایش دهد. تنظیمات پیکربندی و مدیریت SD-WAN به کارشناسان آگاه به مباحث شبکه و امنیت نیاز دارد.
• سازگاری: انتقال از شبکه سنتی به SD-WAN ممکن است نیازمند تغییراتی در ساختار شبکه و تجهیزات موجود باشد که نیازمند صرف زمان، هزینه و تلاش بیشتر است.

در مجموع باید بگوییم مهم است هر سازمانی قبل از پیاده‌سازی SD-WAN باید مزایا و معایب آن را به دقت ارزیابی کند و با توجه به نیازها و شرایط خود، تصمیم‌گیری صحیح را انجام دهد. در صورتی که سوالی در مورد این تکنولوژی دارید، کارشناسان ما در بخش نظرات پاسخگوی آن خواهند بود.