ترافیک شبکه چیست؟ آشنایی با انواع ترافیک شبکه

اگر قصد دارید با نحوه انتقال اطلاعات در شبکه آشنا شوید، خواندن این مقاله را از دست ندهید. در این مقاله ضمن پاسخ به سوال ترافیک شبکه چیست؟ انواع ترافیک شبکه را بررسی کرده‌ایم. با ما همراه باشید.

در صورت نیاز به خدمات مشاوره شبکه توسط متخصصین خبره می‌توانید از تجربه متخصصان فالنیک استفاده کنید.

ترافیک شبکه چیست؟

ترافیک شبکه به مقدار داده‌هایی گفته می‌شود که از طریق یک شبکه انتقال می‌یابند. این داده‌ها ممکن است شامل بسته‌های اطلاعاتی، پیام‌ها، فایل‌ها، صدا و تصویر و سایر اطلاعاتی باشند که بین دستگاه‌های مختلف در یک شبکه جابجا می‌شوند. ترافیک شبکه می‌تواند در شبکه‌های مختلفی از جمله اینترنت، شبکه‌های داخلی سازمان‌ها و شبکه‌های ارتباطی دیگر به وجود آید.

میزان ترافیک شبکه می‌تواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی مانند تعداد دستگاه‌ها در شبکه، حجم داده‌های منتقل شده، نوع استفاده از شبکه و … وابسته باشد. به منظور مدیریت بهتر ترافیک شبکه و اطمینان از کارایی و عملکرد مناسب شبکه، ابزارها و تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که از آن جمله باید به ابزارها و راه‌حل‌های مدیریت پهنای باند، استفاده از الگوریتم‌های مدیریت ترافیک مانند QoS (مخفف Quality of Service) و توزیع بار (Load Balancing) اشاره کرد.  با توجه به میزان و نوع ترافیک شبکه، ممکن است مشکلاتی مانند تداخل در انتقال داده‌ها، کاهش سرعت ارتباطات و همچنین افزایش زمان پاسخ‌دهی در شبکه رخ دهد. بنابراین، مدیریت و کنترل ترافیک شبکه از اهمیت بالایی برخوردار است.

انواع ترافیک شبکه

در یک شبکه کامپیوتری، ممکن است انواع مختلفی از ترافیک شبکه وجود داشته باشد. برخی از این انواع به شرح زیر هستند:

1. ترافیک داده‌ای (Data Traffic): ترافیک داده مربوط به ارسال و دریافت اطلاعات بین دستگاه‌ها در شبکه است. این نوع ترافیک شامل ارسال و دریافت فایل‌ها، پیام‌ها، وب‌سایت‌ها، پروتکل‌های ارتباطی و سایر داده‌های مربوط به ارتباطات شبکه است. زمانی که داده‌ها از منبعی به مقصدی در شبکه منتقل می‌شوند، میزان انتقال داده‌ها بین این دو نقطه به عنوان ترافیک داده شناخته می‌شود. ترافیک داده ممکن است به صورت دو طرفه ارسال (Upstream) و دریافت (Downstream) باشند. ترافیک داده در شبکه‌های مختلف مانند اینترنت، شبکه‌های محلی (LAN)، شبکه‌های وایرلس و شبکه‌های تلفن همراه وجود دارد. میزان ترافیک داده در شبکه می‌تواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی مانند تعداد کاربران، نوع و حجم داده‌ها، نوع سرویس‌های استفاده شده و زمان استفاده بستگی داشته باشد.
2. ترافیک صوتی و تصویری (Voice and Video Traffic): ترافیک صوتی و تصویری شامل ارسال و دریافت پیام‌های صوتی و تصویری است. این نوع ترافیک معمولا با استفاده از پروتکل‌هایی مانند VoIP (مخفف Voice over IP) انجام می‌شود و شامل تماس‌های تلفنی، ویدئو کنفرانس‌ها و جلسات آنلاین است. ترافیک صوتی شامل انتقال صدا در شبکه است. در این نوع ترافیک، کیفیت صدا و تاخیر کم در انتقال بسیار مهم است، زیرا هر تاخیر یا اختلال در انتقال صدا می‌تواند به کاهش کیفیت مکالمه و تجربه کاربر منجر شود. ترافیک تصویری شامل انتقال داده‌های تصویری در شبکه است که می‌تواند شامل ویدئوهای ضبط شده، جلسات ویدئویی، پخش زنده ویدئو و سرویس‌های تلویزیونی ویدئویی باشد. در ترافیک تصویری، کیفیت تصویر، فریم در ثانیه و بیت‌ریت مهم است و هرگونه کاهشی در این مشخصات می‌تواند منجر به کاهش کیفیت تصویر و تجربه کاربر شود. مدیریت ترافیک صوتی و تصویری بسیار حیاتی است. برای انتقال صوت و تصویر به طور همزمان و بدون اختلال، نیاز به پهنای باند کافی و کنترل تاخیر است. مدیریت منابع شبکه، اولویت‌بندی ترافیک صوتی و تصویری نسبت به سایر نوع‌های ترافیک و استفاده از پروتکل‌ها و الگوریتم‌های مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت و تجربه کاربران در ارتباطات صوتی و تصویری کمک کند.
3. ترافیک مدیریتی (Management Traffic): ترافیک مدیریتی مربوط به فعالیت‌های مدیریتی و نظارتی در شبکه است و شامل ارسال و دریافت پیام‌ها و دستورات مدیریتی برای پیکربندی، نظارت، مانیتورینگ و مدیریت شبکه است. ترافیک مدیریتی می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. به طور مثال، ترافیک مربوط به پیکربندی که شامل ارسال دستورات پیکربندی به تجهیزات شبکه، اعمال تغییرات در تنظیمات و پارامترهای شبکه و دریافت پاسخ‌ها و تاییدیه‌ها باشد. همچنین ترافیک مربوط به مانیتورینگ و نظارت نیز وجود دارد که شامل موارد زیر است:
4. انتقال داده‌های مربوط به نظارت و مانیتورینگ عملکرد شبکه
5. اطلاعات وضعیت تجهیزات
6. بررسی ترافیک شبکه
7. نظارت بر پهنای باند و کارایی شبکه
8. دریافت اطلاعات تجزیه و تحلیل شبکه

پروتکل‌های مسیریابی نیز ترافیک مخصوص به خود را دارند. ترافیک مربوط به پروتکل‌های مسیریابی که برای توزیع مسیرها و مدیریت جداول مسیریابی در شبکه استفاده می‌شوند، مانند OSPF مخفف (Open Shortest Path First) و BGP مخفف (Border Gateway Protocol) بخشی از ترافیک شبکه را به خود اختصاص می‌دهند. 

• ترافیک پشتیبانی (Support Traffic): ترافیک پشتیبانی به ارسال و دریافت داده‌ها و پیام‌های مربوط به فعالیت‌های پشتیبانی شبکه اشاره دارد و شامل پیام‌های خطا، گزارش‌های عملکردی، پشتیبانی فنی و سایر فعالیت‌های مربوط به پشتیبانی و خدمات شبکه است.
• ترافیک چندرسانه‌ای (Multimedia Traffic): ترافیک چندرسانه‌ای شامل انتقال داده‌های مختلفی مثل متن، تصویر، صوت و ویدئو است. این نوع ترافیک معمولا در برنامه‌ها و سرویس‌هایی مانند استریمینگ ویدئو، پخش صوتی/تصویری زنده، بازی‌های آنلاین و محتوای چندرسانه‌ای رخ می‌دهد.
• ترافیک لحظه‌ای (Real-time Traffic): به ترافیکی اشاره دارد که نیاز به انتقال و پردازش فوری دارد و در زمان واقعی ارسال و دریافت می‌شود. این نوع ترافیک در برخی از برنامه‌ها و سرویس‌ها بسیار حساس است و هر تاخیری در انتقال یا پردازش می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر کارایی و کیفیت خدمات داشته باشد. ترافیک لحظه‌ای معمولا به داده‌ها و سیگنال‌هایی اشاره دارد که نیاز به پردازش و انتقال به موقع دارند تا پاسخی سریع و زمان‌بندی دقیق را فراهم کنند. به طور مثال، در تماس‌های تلفنی آنلاین، صدا باید در زمان واقعی از طریق شبکه انتقال یابد تا کاربران بتوانند به صورت آنی با یکدیگر صحبت کنند یا در ویدئو کنفرانس و جلسات آنلاین، تصویر و صدا باید به صورت فوری و بدون تاخیر منتقل شوند تا شرکت‌کنندگان بتوانند با یکدیگر تعامل کنند. در بازی‌های آنلاین نیز، ارسال و دریافت داده‌ها بین بازیکنان باید به صورت سریع و بدون تاخیر انجام شود تا تجربه بازی بهینه و بدون قطعی را فراهم کند. در سرویس‌های پخش صوتی/تصویری زنده مانند استریمینگ ویدئو، پخش صدا و تصویر باید به صورت پیوسته و بدون توقف پخش شود تا کاربران بتوانند محتوا را به صورت لحظه‌ای مشاهده کنند.
• ترافیک‌ غیر لحظه‌ای (Non-real-time Traffic): به نوع دیگری از ترافیک اشاره دارد که نیاز به انتقال و پردازش فوری ندارد و زمان انتقال آن می‌تواند متغیر باشد. این نوع ترافیک شامل انواع مختلفی از داده‌ها و ارتباطات است که بازه زمانی دقیق و مشخصی برای انتقال و پردازش آنها وجود ندارد و می‌توانند با تاخیر یا به صورت متناوب ارسال و دریافت شوند. به طور مثال، ارسال و دریافت ایمیل‌ها به طور کلی به زمان واقعی نیاز ندارد و می‌تواند با تاخیر انجام شود. کاربران معمولا ایمیل‌ها را در زمان خود بررسی می‌کنند و به آنها پاسخ می‌دهند. همچنین، فعالیت‌های مربوط به پشتیبانی و مدیریت شبکه نیازی به انتقال و پردازش فوری ندارد و می‌تواند با تاخیر انجام شود. در محیط‌های ابری، ارسال و دریافت داده‌ها با تاخیر قابل قبول انجام می‌شود. کاربران معمولا ترافیکی را به سرورهای ابری ارسال می‌کنند و نتیجه را با تاخیر دریافت می‌کنند. ترافیک غیر لحظه‌ای معمولا از طریق پشته‌ها (stacks) از ترافیک واقعی زمان‌بندی شده (real-time traffic) جدا می‌شوند.

اهمیت تجزیه و تحلیل و نظارت بر شبکه

تجزیه و تحلیل و نظارت بر شبکه از اهمیت بسیاری برخوردار است. به طور معمول، کارشناسان شبکه به دلایل زیر ترافیک شبکه را تجزیه و تحلیل و نظارت می‌کنند:

1. تشخیص و رفع خطاها: با تجزیه و تحلیل شبکه و نظارت بر عملکرد آن، می‌توان خطاها و مشکلات شبکه را شناسایی کرده و به سرعت آنها را رفع کرد. این امر می‌تواند منجر به کاهش زمان قطعی و بهبود کیفیت خدمات شبکه شود.
2. بهبود عملکرد شبکه: با تحلیل و نظارت بر شبکه، می‌توان الگوها و روندهای استفاده از شبکه را درک کرده و عملکرد را بهبود داد. با تحلیل مصرف پهنای باند، ترافیک و انتقال داده‌ها، می‌توان بهینه‌سازی شبکه را در نظر گرفت و بهبود کیفیت خدمات را تجربه کرد.
3. افزایش امنیت شبکه: تجزیه و تحلیل شبکه و نظارت بر آن، امکان شناسایی و پیشگیری از تهدیدات امنیتی را فراهم می‌کند. با مشاهده و آنالیز الگوهای ناهنجار و هرگونه فعالیت مشکوک در شبکه، می‌توان به طور سریع واکنش نشان داد و تدابیر امنیتی لازم را اتخاذ کرد.
4. پیش‌بینی و برنامه‌ریزی آینده: با تجزیه و تحلیل داده‌های شبکه و نظارت بر الگوهای استفاده، می‌توان روندها و رفتارهای آینده را پیش‌بینی کرده و برنامه‌ریزی مناسبی برای تغییرات و افزایش نیازها انجام داد. این امر به سازمان‌ها کمک می‌کند تا منابع و زیرساخت‌های شبکه را برای آینده آماده کنند.

با توجه به اهمیت تجزیه و تحلیل و نظارت بر شبکه، استفاده از ابزارها و فناوری‌های مدرن در این زمینه می‌تواند بسیار مفید باشد. ابزارهایی مانند سامانه‌های مدیریت شبکه (Network Management Systems)، نرم‌افزارهای نظارت بر شبکه (Network Monitoring Software) و ابزارهای تجزیه و تحلیل ترافیک (Traffic Analysis Tools) می‌توانند در جمع‌آوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل عملکرد شبکه، شناسایی مشکلات و بهبود عملکرد شبکه مورد استفاده قرار گیرند. در نهایت، با تجزیه و تحلیل و نظارت مداوم بر شبکه، سازمان‌ها قادر خواهند بود بهبود عملکرد شبکه، افزایش امنیت، بهره‌برداری بهینه و برنامه‌ریزی موثرتر را انجام دهند.

در این زمینه بیشتر بخوانید: مانیتورینگ شبکه چیست؟

در صورتی که به خدمات شبکه یا مشاوره نیاز داشتید، متخصصان فالنیک در کنار شما هستند. شماره تماس: 02154591924