آشنایی با پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه
در هر سازمان از یک دفتر کوچک گرفته تا یک دیتاسنتر حرفهای، یکی از اولین نیازها این است که اطلاعات بین کارکنان بهسادگی و بدون دردسر جابهجا شود. زمانی که چند کاربر باید روی یک پروژه مشترک کار کنند یا مدیر بخواهد پوشهها را برای بخشهای مختلف بهصورت ایمن و کنترلشده به اشتراک بگذارد؛ نقش پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه اهمیت واقعی خودش را نشان میدهد.
پروتکلهای مختلفی برای اشتراک فایل وجود دارد؛ SMB، NFS، FTP، SFTP و WebDAV که هرکدام رفتار، سرعت، سطح امنیت و سازگاری متفاوتی دارند. بعضی مخصوص محیطهای ویندوزی طراحی شدهاند، بعضی برای لینوکس و برخی دیگر برای شبکههای ترکیبی یا دسترسیهای ریموت. اگر ندانید پروتکل چیست، چه تفاوتهایی دارند و در چه سناریویی بهترین عملکرد را ارائه میکنند، ممکن است سیستم اشتراک فایل شما کند شود، کاربران دچار مشکل شوند یا حتی امنیت شبکهتان به خطر بیافتد.
به همین دلیل انتخاب پروتکل مناسب باید با شناخت صحیح ساختار شبکه و نیازهای سازمان انجام شود؛ موضوعی که در بسیاری از مواقع نیازمند طراحی درست شبکه و مشاوره تخصصی است. در این مقاله با انواع پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه آشنا میشوید تا ببینید کدام پروتکل برای سازمان یا شبکه شما انتخاب درستتری است؛ پس تا انتها با ما همراه باشید. چنانچه قصد طراحی اصولی شبکه را دارید میتوانید از کارشناسان ما در بخش خدمات طراحی شبکه کمک بگیرید.
فهرست محتوا
انواع پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه
اشتراک فایل در شبکه بدون وجود «پروتکلها» امکانپذیر نیست. هر پروتکل مجموعهای از قوانین و استانداردها است که تعیین میکند: یک فایل چگونه ارسال شود؟ دریافت شود؟ ذخیره شود؟ آیا امن باشد یا خیر؟ در ادامه با انواع پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه آشنا خواهید شد و مهمترین ویژگیهای هر پروتکل را یاد میگیرید.
پروتکل SMB
این پروتکل، ستون اصلی اشتراک فایل در ویندوز است به طوریکه تقریبا تمام شرکتها و حتی دستگاههای NAS معروف مانند Synology و QNAP از آن پشتیبانی میکنند. فولدر Shared یا درایو Z که روی سیستمتان است، نمونهای از کاربرد پروتکل SMB است. پشتیبانی کامل در ویندوز، سرعت بالا در شبکههای محلی، اجازه تعیین سطح دسترسی و قابل اتصال روی رایانه مثل یک Drive واقعی از مزایای این پروتکل هستند.
مطالب مرتبط: پروتکل smb چیست؟
پروتکل NFS
NFS یکی از پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه که بیشتر در محیطهای لینوکسی و دیتاسنتری استفاده میشود و سرعت فوقالعادهای دارد. در NFS، پوشهای از روی سرور بهصورت دائمی روی سیستم کاربر Mount میشود، درست مانند این که بخشی از هارد سرور، تبدیل به هارد کامپیوتر کاربر شود. این پروتکل دارای مزایایی مانند سرعت بسیار بالا، بهینه برای فایلهای کوچک و زیاد، مصرف CPU بسیار پایین و بهترین انتخاب برای ماشینهای مجازی است.
پروتکل FTP
این پروتکل بیشتر برای انتقال فایل استفاده میشود، نه اشتراک دائمی. نحوه کار پروتکل FTP به این شکل است که یک سرور FTP فایلها را نگه میدارد و کاربران با نرمافزارهایی مثل FileZilla فایلها را دانلود یا آپلود میکنند. این پروتکل دارای مزایایی مانند پشتیبانی در همه سیستمها، سرعت خوب و مناسب انتقال فایلهای حجیم است، اما هیچگونه رمزگذاری ندارد به این معنی که هکر میتواند رمز عبور را در شبکه بخواند.
بیشتر بخوانید: پروتکل ftp چیست؟
پروتکل SFTP
SFTP یکی از پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه است که بر پایه SSH ساخته شده و برخلاف FTP کاملا امن است. در این پروتکل، ارتباط از طریق SSH برقرار میشود، کل ارتباط رمزگذاری شده است و امکان دسترسی با کلید (نه فقط رمز) وجود دارد. ارسال گزارشهای مالی یا اطلاعات مشتریان بین شعب یک سازمان نمونه ای از کاربرد این پروتکل است.
پروتکل AFP
AFP پروتکل قدیمی اپل است، اما هنوز هم در محیطهای مک استفاده میشود. هماهنگی کامل با مک، حفظ متادیتا فایلها (مهم برای پروژههای گرافیکی) و پایداری خوب برای فایلهای حجیم از جمله مزایای این پروتکل هستند. علیرغم مزایای قابل توجه پروتکل AFP، این پروتکل در حال منسوخ شدن است و در نهایت جای خود را به SMB میدهد.
پروتکل WebDAV
WebDAV پروتکل اشتراک فایل از طریق اینترنت و وب است که به عنوان یک لایه اضافی روی HTTP/HTTPS عمل و فایلها را از طریق وب قابل دسترسی میکند. این پروتکل دارای مزایایی مانند اتصال از هر کجا (حتی خارج از شرکت)، مناسب برای شرکتهایی با چند شعبه، سازگاری با گوشی موبایل، ویندوز، مک، امکان ویرایش مستقیم فایلها و محدودیتهایی از جمله سرعت کمتر نسبت به SMB/NFS، وابستگی به کیفیت اینترنت و نیازمند تنظیمات امنیتی است.
مقایسه پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه
انتخاب یک پروتکل از بین پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه به فاکتورهای زیادی از جمله انتظارات شما بستگی دارد. ما برای کمک به شما در انتخاب پروتکل مناسب، در جدول زیر مقایسهای کوتاه میان این پروتکلها انجام دادهایم که با مطالعه آن میتوانید سریعتر و بهتر پروتکل دلخواه خود را انتخاب کنید:
| پروتکل | بهترین کاربرد | امنیت | سرعت | سیستمهای سازگار | مناسب کاربران مبتدی؟ |
| SMB | شبکههای ویندوز، شرکتها، NAS | متوسط تا بالا | بسیار خوب | ویندوز، لینوکس، مک | بله |
| NFS | لینوکس، مجازیسازی، دیتاسنتر | متوسط | عالی | لینوکس/یونیکس | متوسط |
| FTP | انتقال فایل ساده | بسیار پایین | خوب | همه سیستمها | بله |
| SFTP | انتقال امن فایلها | بسیار بالا | متوسط | همه سیستمها | بله |
| AFP | شبکههای مبتنی بر اپل | خوب | خوب | macOS | بله |
| WebDAV | دسترسی از اینترنت، اشتراک از راه دور | خوب | متوسط | ویندوز/مک/موبایل | بله |
با در نظر گرفتن فاکتورهایی که در جدول بالا میان پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه مقایسه کردیم، پیشنهاد ما این است که با توجه به کاربردهای مختلف، از پروتکلهای زیر استفاده کنید:
- پروتکل SMB برای ویندوز و شرکتها
- پروتکل NFS برای سرورهای لینوکسی و ماشینهای مجازی
- پروتکل FTP / SFTP برای آپلود فایل روی سایت
- پروتکل SFTP برای فایلهای مهم و رمزگذاری شده
- پروتکل AFP برای دستگاههای اپل
- پروتکل WebDAV برای دسترسی به فایلها از راه دور
سوالات متداول کاربران درباره اشتراک فایل در شبکه
تفاوت اصلی SMB و NFS چیست؟
SMB بیشتر برای سیستمهای ویندوز و شبکههای مبتنی بر Active Directory طراحی شده، درحالیکه NFS انتخاب اول محیطهای لینوکسی و سرورهای مبتنی بر یونیکس است. SMB امکانات مدیریتی بیشتری دارد ولی NFS سبکتر و سریعتر عمل میکند.
آیا هنوز استفاده از FTP برای انتقال فایل امن است؟
نسخه قدیمی FTP ناامن است، چون اطلاعات را بدون رمزگذاری منتقل میکند. اما نسخههای امن آن مثل FTPS و SFTP برای انتقال فایل بین سرورها یا دسترسی ریموت همچنان پرکاربرد و کاملا قابلاعتماد هستند.
SFTP و FTPS چه تفاوتی با هم دارند؟
SFTP روی SSH کار میکند و فقط یک پورت لازم دارد؛ FTPS روی TLS/SSL فعالیت میکند و اغلب پورتهای بیشتری نیاز دارد. از نظر امنیت هر دو عالیاند، اما SFTP راهاندازی سادهتری دارد.
برای اشتراک فایل بین کاربران داخل شرکت کدام پروتکل مناسبتر است؟
- اگر شبکه ویندوزی دارید: SMB بهترین گزینه است.
- اگر شبکه لینوکسی دارید: NFS انتخاب استاندارد است.
- اگر نیاز به دسترسی از بیرون شبکه دارید: SFTP بهترین ترکیب امنیت و سرعت را ارائه میدهد.
آیا میتوان چند پروتکل را همزمان روی یک فایلسرور فعال کرد؟
بله، بسیاری از سیستمها و NASها امکان فعالسازی SMB، NFS، FTP و WebDAV بهصورت همزمان را دارند. این کار برای شبکههای ترکیبی (ویندوز + لینوکس + کاربران ریموت) بسیار رایج است و باعث میشود هر کاربر بر اساس نیازش از بهترین پروتکل استفاده کند.
آنچه درباره پروتکلهای اشتراک فایل در شبکه گفتیم
اشتراکگذاری فایل یکی از مهمترین نیازهای هر شبکه است و پروتکلهای مختلف از SMB برای شبکههای ویندوزی گرفته تا NFS در لینوکس، SFTP برای انتقال امن فایل و WebDAV برای دسترسی از راه دور، هرکدام برای سناریوهای خاصی طراحی شدهاند. اما مهمتر از ویژگیهای هر پروتکل این است که بدانید کدام روش برای ساختار شبکه شما سریعتر، امنتر و کمهزینهتر عمل میکند.
اگر میخواهید امنترین و مناسبترین پروتکل اشتراکگذاری فایل را متناسب با نیاز سازمان خود انتخاب و پیادهسازی کنید، میتوانید از کارشناسان ما مشاوره بگیرید، کافیست با شماره 0218363 تماس بگیرید یا روی لینک زیر بزنید و درخواستتان را ثبت کنید.
