تفاوت سرور و استوریج چیست؟

اگر در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت داشته باشید، بارها با دو مفهوم کلیدی «سرور» و «استوریج» روبرو شدهاید. این دستگاهها نقشی اساسی در مدیریت دادهها ایفا میکنند و در نگاه اول شباهتهای زیادی بههم دارند؛ بهطوریکه بسیاری از افراد در مورد کاربرد آنها دچار سردرگمی میشوند. این در حالیست که درک تفاوت سرور و استوریج برای بهینهسازی زیرساختهای IT و انتخاب راهکار مناسب حیاتی است. در این مقاله قصد داریم تا با مقایسه سرور و استوریج از جنبههای مختلف، به شما کمک کنیم تا با این دو مفهوم مهم بهطور کامل آشنا شوید و درک جامعی از تفاوتهای آنها بهدست آورید. پس با ما همراه باشید!
فهرست محتوا
سرور چیست و چه کاربردی دارد؟

سرور ها ماننn قلب تپنده شبکه هستند و بهصورت نرمافزاری یا سختافزاری ارائه شده است. سرورها وظیفه دارند تا درخواستهای سایر دستگاههای متصل به شبکه را (که با نام «کلاینت» یا «میزبان» شناخته میشوند)، پردازش کنند و پاسخ مناسب را در سریعترین زمان آنها ارائه دهند. یک سرور میتواند بهطور همزمان به چندین کلاینت خدمات ارائه دهد. اگر سرور خاموش شود، کل شبکه با اختلال روبرو میشود؛ به همین دلیل سرورها بهگونهای طراحی شدهاند تا بتوانند بهصورت مداوم و بدون وقفه به عملکرد بدون نقص خود ادامه دهند. در مقاله سرور چیست میتوانید اطلاعات کاملتری در مورد سرورها کسب کنید.
انواع سرورها کداماند؟
سرورها را میتوان از دو جنبه «تخصیص منابع» و «نوع کاربری» به چند دسته تقسیم کرد که در ادامه مهمترین آنها را مشاهده میکنید:
- سرور اختصاصی: منابع این سرور بهطور اختصاصی و انحصاری در اختیار یک سازمان مشخص قرار دارد. سازمانی که سرور اختصاصی دارد، این اختیار و امکان را دارد تا مشخصات سختافزاری و نرمافزاری آن را متناسب با نیازهای خود تغییر دهد. سرور اختصاصی میتواند بهصورت «فیزیکی» یا «مجازی» در اختیار کاربر آن قرار گیرد. از پرطرفدارترین سرورهای اختصاصی، میتوان از سرور hp نام برد.
- سرور اشتراکی: منابع این سرور بین چند سازمان مختلف به اشتراک گذاشته میشود. سازمانها بر اساس هزینهای که پرداخت میکنند، به منابع سرور اشتراکی دسترسی خواهند داشت. کاربران سرور اشتراکی، امکان تغییر مشخصات سختافزاری و نرمافزاری آن را ندارد.
- اپلیکیشن سرور: محیطی برای اجرای برنامههای تحت وب فراهم میکند و پاسخ به درخواست کاربران این برنامهها ایجاد میکند.
- سرور پایگاه داده: با اجرای سیستمهای مدیریت پایگاه داده (DBMS)، دادهها را ذخیره، مدیریت و بازیابی میکند.
- میل سرور: ایمیلها را با استفاده از پروتکلهای استاندارد ارسال، دریافت و مدیریت میکند.
- گیم سرور: میزبانی بازیهای آنلاین را برعهده دارد و تعاملات گیمرها را مدیریت میکند.
- پرینت سرور: درخواستهای چاپ را از کلاینتها دریافت به پرینترها ارسال میکند.
- فایل سرور: فایلها را ذخیره و به کامپیوترهای کلاینت در شبکه ارائه میدهد.
- وب سرور: میزان صفحات وب است و به درخواستهای مرورگرها پاسخ میدهد.
- سرور ابری: منابع را از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار میدهد و بهصورت مجازی در محیطهای ابری ارائه میشود.
استوریج چیست و چه کاربردی دارد؟

استوریج یا ذخیرهساز، یک دستگاه کاملاً مستقل از سرور است و وظیفه ذخیرهسازی و نگهداری از دادهها را در بستر شبکه برعهده دارد. یک استوریج میتواند به یک یا چند سرور متصل شود و فضای ذخیرهسازی مطمئن برای دادههای مورد نیاز آنها را فراهم کند. هر زمان که حجم اطلاعات سرور شما بالا رفت و به امنیت و سرعت بیشتری برای دسترسی به دادهها پیدا کردید، میتوانید از استوریج استفاده کنید. در مقاله استوریج چیست اطلاعات جامعی در مورد این دستگاه ارائه شده است؛ پیشنهاد میکنیم این مقاله را بخوانید.
انواع استوریج کداماند؟
استوریجها بر اساس نوع اتصال و روشهای ارائه اطلاعات، به 3 دسته اصلی زیر تقسیم میشوند:
- استوریج DAS: استوریج DAS یا Direct Attached Storage بهطور مستقیم به سرور متصل میشود و همانند یک هارد اکسترنال برای آن عمل میکند. برای اتصال این استوریج به سرور باید از رابط SATA، SAS یا PCIe استفاده کنید و نیازی به اتصال آن به شبکه ندارید. استوریج DAS سادهترین نوع ذخیرهساز است و از اتصال همزمان فقط به یک سرور پشتیبانی میکند.
- استوریج NAS: استوریج NAS یا Network Attached Storage به شبکه متصل میشود و فضای ذخیرهسازی را بهصورت اشتراکی ارائه میدهد. اتصال استوریج NAS به شبکه از طریق کابل اترنت یا پروتکل TCP/IP انجام میشود. این نوع استوریج برای اشتراکگذاری فایل بین چند سرور، نگهداری پروژههای تیمی و ارائه دادههای مورد نیاز سرورهای مالتیمدیا کاربرد دارد. در میان مدلهای NAS موجود در بازار، استوریج hp با کیفیت عملکرد عالی از پرطرفدارترین گزینهها بهشمار میآید.
- استوریج SAN: استوریج SAN یا Storage Area Network پیشرفتهترین نوع ذخیرهساز است که امکان دسترسی به دادهها را با بالاترین سرعت فراهم میکند. این استوریج درواقع یک زیرساخت شبکه اختصاصی است که اتصال به آن از طریق کانالهای فیبر نوری انجام میشود. ذخیرهساز SAN در محیطهای حساس و برای کارهای سنگین مانند مجازیسازی، مدیریت پایگاه دادههای حجیم و اشتراکگذاری فایل بین چندین سرور کاربرد دارد.
مقایسه سرور و استوریج بر اساس 7 معیار کلیدی
با توجه به اطلاعاتی که ارائه دادیم، مهمترین تفاوت سرور و استوریج را میتوان در وظیفه اصلی آنها دانست؛ سرور وظیفه پردازش داده و ارائه خدمات به کلاینتهای شبکه را برعهده دارد و استوریج فضای مورد نیاز برای ذخیرهسازی و نگهداری دادهها را فراهم میکند. اما این مورد، تنها فرق سرور و استوریج نیست و این دو دستگاه را میتوان بر اساس معیارهای کلیدی دیگری نیز با هم مقایسه کرد. مهمترین این معیارها شامل موارد زیر میشوند:

1- تفاوت سرور و استوریج در عملکرد و نوع کاربرد
سرورها برای پردازش سریع دادهها و اجرای برنامهها طراحی شدهاند و از پردازندههای قدرتمند و حافظه RAM بالا بهره میبرند. این ویژگیها باعث شده تا سرور برای وظایف محاسباتی سنگین و پاسخدهی سریع به هزاران درخواست همزمان، مناسب باشد. اما استوریجها بر ذخیرهسازی و دسترسی سریع به دادهها تمرکز دارند و عملکرد آنها به سرعت خواندن/نوشتن و نوع دیسک (SSD یا HDD) بستگی دارد.
2- فرق Server و Storage از لحاظ ظرفیت ذخیرهسازی
استوریجها برای ذخیرهسازی حجم عظیمی از اطلاعات طراحی شدهاند و بهویژه در مدلهای NAS و SAN، ظرفیت بالایی (از ترابایت تا پتابایت) ارائه میدهند. سرورها نیز فضای ذخیرهسازی داخلی دارند، اما ظرفیت آنها محدودتر است و فقط برای ذخیره دادههای موقت یا سیستمی کاربرد دارد. استوریجها از قابلیت افزودن دیسکهای بیشتر برخوردارند و امکان افزایش ظرفیت آنها بهراحتی فراهم است؛ ولی سرورها برای افزایش ظرفیت، به ارتقای سایر سختافزارهای خود هم نیاز دارند که ممکن است کار پیچیده و هزینهبری باشد. اگر در سازمان خود به ذخیرهسازی حجم بالایی از دیتا نیاز دارید، باید از یک استوریج در کنار سرور خود استفاده کنید.
3- مقایسه سرور و استوریج از لحاظ مقیاسپذیری
مقیاسپذیری در سرورها با ارتقای منابع مربوط به پردازش، مانند CPU و RAM، انجام میشود تا سرور بتواند به افزایش بار کاری، پاسخ مناسبی بدهد. اما مقیاسپذیری در استوریجها فقط به ظرفیت ذخیرهسازی مربوط میشود. شما میتوانید با افزودن دیسک یا آرایههای ذخیرهسازی، ظرفیت استوریج خود را ارتقا دهید و آن را برای تعامل با سرورهای قدرتمندتر آماده کنید. برای دیتاسنترهای درحال رشد، ترکیبی از سرورهای ابری و استوریجهای SAN میتواند بهترین شرایط مقیاسپذیری را فراهم کند.
4- تفاوت سرور و استوریج در مدیریت و دسترسی
سرورها از طریق سیستم عامل (معمولاً لینوکس و ویندوز سرور)، ابزارهای مدیریت از راه دور (مانند SSH) یا پنلهای وب مدیریت میشوند و دسترسی به آنها آسان است. اما شرایط برای مدیریت و دسترسی به استوریجها متفاوت است. استوریجهای DAS سیستم عامل ندارند و فقط با کابل به سرور متصل میشوند. پس مدیریت و دسترسی به آنها باید از طریق سرور متصل صورت گیرد. استوریجهای NAS و SAN دارای سیستم عامل داخلی (معمولاً Synology DSM یا QNAP QTS) هستند و در اکثر موارد امکان مدیریت آنها از طریق پنلهای وبسایت وجود دارد. در کل مدیریت و دسترسی سرور آسانتر است، ولی مدیریت استوریج (بهخصوص مدلهای SAN) پیچیدگی بیشتری دارد.
5- تفاوت Server و Storage در امنیت
امنیت سرورها با پروتکلهایی مانند SSL/TLS و احراز هویت چندمرحلهای (2FA) تأمین میشود. با اینکه سرور امنیت بالایی دارد، ولی بهدلیل ارتباط مستقیم با کلاینتها بیشتر در معرض حملات سایبری قرار دارد.
استوریجها نیز با رمزنگاری دادهها و تنظیم دسترسیها، امنیت ذخیرهسازی اطلاعات را تضمین میکنند. بهویژه مدلهای NAS و SAN که در بستر شبکه فعال هستند، از امنیت بالایی برخوردارند و برای محیطهای حساس مناسبترند.
6- فرق سرور و استوریج در مصرف انرژی
سرورها بهدلیل مجهز بودن به پردازندههای قدرتمند و حافظههای پرسرعت، مصرف انرژی بالایی دارند. بهخصوص در بارهای کاری سنگین مانند پردازش دادههای کلان، مصرف انرژی سرور افزایش مییابد. ولی از آنجاییکه تمرکز استوریج فقط روی ذخیرهسازی داده است، مصرف انرژی آنها در مقایسه با سرور کمتر است. استوریجهای SAN بهدلیل فناوریهای پیشرفتهتر، انرژی بیشتری مصرف میکنند، اما همچنان در مقایسه با سرورهای قدرتمند کممصرفترند.
7- تفاوت سرور و استوریج از لحاظ قیمت
معمولاً قیمت سرور در مقایسه با استوریج بیشتر است؛ چرا که سرور به پردازندههای قوی، رمهای پرظرفیت و منابع تغذیه مجهز است. هر چه شبکه شما گستردهتر و تعداد درخواست کلاینتها بیشتر باشد، باید سروری با منابع قویتر تهیه کنید که قطعاً قیمت بالاتری خواهد داشت. بنابراین ابتدا باید نیازهای سازمان خود را بهدرستی بسنجید و سپس نسبت به خرید سرور با مشخصات سختافزاری مناسب اقدام کنید.
در طرف مقابل، قیمت استوریج به ظرفیت و نوع حافظه ذخیرهسازی (SSD یا HDD) بستگی دارد و معیار دیگری در آن دخالت ندارد. اگر به دنبال یک استوریج اقتصادی برای کارهای کوچک و سبک هستید، استوریجهای DAS برای شما مناسب هستند. ولی اکثر سازمانهای متوسط و بزرگ، باید استوریج NAS یا SAN را انتخاب کنند تا دغدغهای بابت سرعت دسترسی به اطلاعات و امنیت آنها نداشته باشند.
مزایا و معایب سرور و استوریج

حالا که با تفاوت سرور و استوریج آشنا شدید، بهتر است مزایا و معایب این دو دستگاه را با هم مرور کنیم.
مزایای سرور
- پردازش سریع دادهها برای پاسخدهی مطمئن به درخواستهای کلاینتها
- قابلیت مدیریت درخواستها برای پشتیبانی از هزاران کلاینت بهصورت همزمان
- کاربردهای مختلف برای میزبانی وب، پایگاه داده و برنامههای کاربرد
- انعطافپذیری در مقیاسپذیری با پشتیبانی از مجازیسازی و فناوریهای ابری
معایب سرور
- هزینه بالای خرید، نگهداری و ارتقای سختافزار
- مصرف انرژی بالا بهدلیل پردازش مداوم
- پیچیدگی در مدیریت و نیاز به دانش تخصصی
- آسیبپذیری در برابر حملات سایبری
مزایای استوریج
- ظرفیت ذخیرهسازی بالا برای دادههای بزرگ (از ترابایت تا پتابایت)
- دسترسی آسان به دادهها از طریق شبکه (بهویژه در مدلهای NAS)
- امنیت بالا با رمزنگاری پیشرفته و تنظیم دسترسیها
- هزینه کمتر نسبت به سرورها (در مدلهای پایه)
معایب استوریج
- عملکرد محدود در پردازش دادهها نسبت به سرور
- پیچیدگی مدیریت در مدلهای پیشرفته مانند SAN
- وابستگی به سرورها برای پردازش و تحلیل دادهها
- سرعت دسترسی پایین در مدلهای مجهز به دیسک HDD (در مقایسه با SSD)
استوریج یا سرور؛ کدام مناسب کسب و کار من است؟
با مقایسه سرور و استوریج باید گفت که کسبوکارهای بزرگ به هر دو دستگاه نیاز دارند: سرور برای پردازش سریع و استوریج برای ذخیرهسازی مطمئن! شما میتوانید با یک سرور کارآمد (با پردازنده و رم قدرتمند) و یک استوریج مدرن (با حافظه ذخیرهسازی بالا)، عملکرد مطمئن کسبوکار خود را در طولانیمدت تضمین کنید. اما کسبوکارهای کوچک دیگر نیازی به استوریج ندارند؛ چرا که خود سرور حافظه ذخیرهسازی دارد و برای ذخیره کردن حجم استانداردی از دادهها کافیست.
جدول مقایسه سرور و استوریج
معیار | سرور | استوریج |
عملکرد و نوع کاربرد | پردازش سریع دادهها برای پاسخدهی به درخواستهای چندین کلاینت بهطور همزمان با بهره بردن از پردازنده و رمهای قوی | ذخیرهسازی، نگهداری و مدیریت دادهها با بهره بردن از دیسک HDD یا حافظه SSD |
ظرفیت ذخیرهسازی | محدود (معمولاً ترابایت) | بالا (از ترابایت تا پتابایت) |
مقیاسپذیری | بالا با امکان ارتقای CPU، رم و حافظه ذخیرهسازی | بالا با امکان ارتقای حافظه ذخیرهسازی |
مدیریت و دسترسی | آسانتر از استوریج از طریق سیستم عامل (لینوکس، ویندوز سرور و…)، ابزارهای کنترل از راه دور (مانند SSH) و پنلهای وبسایت | پیچیدهتر از سرور از طریق سیستم عامل داخلی (Synology DSM یا QNAP QTS) یا پنل وبسایت |
امنیت | بالا (با پروتکلهای پیشرفته مانند SSL/TLS و احراز هویت چندمرحلهای) | بالا (با رمزنگاری داده و تنظیم دسترسیها) |
مصرف انرژی | بالا (بهدلیل پردازش مداوم) | پایین (بهدلیل عملکرد محدود به ذخیرهسازی داده) |
قیمت | بالاتر از استوریج (بهدلیل مجهز بودن به پردازنده، رم، منبع تغذیه و سایر سختافزارها) | پایینتر از سرور (بهدلیل مجهز بودن به صرفاً دیسک HDD یا حافظه SSD) |
آنچه در رابطه با تفاوت سرور و استوریج یاد گرفتیم
سرور برای پردازش دادهها و پاسخگویی به درخواستهای کلاینتهای شبکه کاربرد دارد و استوریج فضای ذخیرهسازی دادههای مورد نیاز سرور را فراهم میکند. در این مقاله سعی کردیم با بررسی کامل تفاوت سرور و استوریج، شما را با کاربردهای این دو دستگاه آشنا کنیم و به شما کمک کنیم تا برای بهبود زیرساختهای کسبوکار خود بهترین تصمیم را بگیرید. درصورتی که قصد خرید سرور hp یا استوریج hp را دارید، میتوانید جدیدترین محصولات را در فروشگاه فالنیک مشاهده کنید یا برای دریافت خدمات تخصصی نصب و راهاندازی سرور و استوریج، میتوانید از طریق شماره 8363-021 با کارشناسان فالنیک تماس بگیرید.