بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده را چگونه انجام دهیم؟

اگر هارد اکسترنال خود را فرمت یا به اشتباه اطلاعات آن را پاک کرده‌اید و دنبال راهی برای بازگردانی داده‌ها هستید، این مطلب فالنیک را بخوانید. در این مطلب قصد داریم بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده و بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال را آموزش دهیم. با فالنیک همراه باشید.

• درایو فرمت شده hdd است یا ssd؟
• چرا باید هاردم را فرمت کنم؟
• آموزش بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده
• نرم افزار بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده
• بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده با نرم افزار easeus
• بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده با نرم افزار disk drill
• بازگرداندن اطلاعات پاک شده از روی هارد اکسترنال  
• بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال با cmd
• برگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال با استفاده از file history
• استفاده از (sfc) system file checker برای بازگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال
• نرم افزار بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال
• کمک گرفتن از متخصصین

دلیل اصلی پاک شدن اطلاعات بدون تهیه نسخه پشتیبان، معمولا بی‌دقتی کاربران است. خیلی اوقات با یک Shift delete ساده اطلاعاتی که بسیار مهم هستند از دست می‌دهیم. گاهی هم به دلیل مشکلات سخت‌افزاری، داده‌های‌مان به شکل درستی کپی نشده و از دست می‌روند. در مطلب ریکاوری هارد اکسترنال گفتیم که تحت شرایطی، امکان بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد وجود دارد. در ادامه چند روش برای بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده و ریکاوری اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال را آموزش می‌دهیم. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی کامل با ریکاوری و نکات مربوط به آن ابتدا مقاله ریکاوری اطلاعات چیست؛ تمام نکات بازیابی اطلاعات کامپیوتر و هارد را مطالعه کنید.

درایو فرمت شده hdd است یا ssd؟

برای ذخیره داده‌ها در کامپیوتر از هارد hdd یا ssd استفاده می‌شود. این دو نوع هارد، داده‌ها را به‌طور بسیار متفاوتی ذخیره می‌کنند که بر امکان بازیابی اطلاعات پس از انجام فرمت تأثیر می‌گذارد. هارد hdd از صفحات مکانیکی استفاده می‌کند که اطلاعات را به صورت مغناطیسی ذخیره می‌کند. وقتی فایل‌ها از هارد hdd حذف می‌شوند، دسترسی منطقی حذف می‌شود اما داده‌های فیزیکی هنوز روی دیسک هستند. در این مواقع می‌توان برای بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال، از نرم افزارهایی استفاده کرد که برای برگرداندن داده‌ها طراحی شده‌اند.

ssd ها از حافظه فلش برای ذخیره و حذف داده‌ها استفاده می‌کنند. در این هاردها به جای حذف یک فایل، بلوک‌های حافظه از روی هارد حذف می‌شوند و برای حذف فایل‌ها از فناوری trim استفاده می‌شود.

برخلاف هاردهای hdd، در هاردهای ssd فایل‌ها به معنای واقعی حذف می‌شوند. متأسفانه، فناوری trim بازیابی اطلاعات حذف شده با نرم افزارهای بازیابی را سخت یا غیرممکن می‌کند. در بسیاری از موارد، برای بازیابی درایو ssd فرمت شده، باید به یک نسخه پشتیبان مراجعه کنید.

چرا باید هاردم را فرمت کنم؟

فرمت کردن درایو به دلایل مختلفی انجام می‌شود که برخی از آنها عبارتند از:

1. پاک کردن تمام داده‌های درایو قبل از فروش یا استفاده از آن برای هدفی دیگر
2. تغییر فایل سیستم (file system) هارد
3. آماده کردن دیسک برای نصب سیستم عامل جدید. مثلا اگر از دیسکی با سیستم عامل macOS استفاده می‌کردید، برای نصب سیستم عامل ویندوز، باید آن را فرمت کنید.
4. تعمیر درایو خراب ممکن است به فرمت کردن هارد نیاز داشته باشد.

آموزش بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده

فرمت کردن یک درایو یا پارتیشن، کار نسبتاً متداولی است که کاربران به دلایل مختلف مجبور می‌شوند هر از چند گاهی این کار را انجام دهند. در این مواقع اگر اشتباهی مرتکب شوید و درایو یا پارتیشن اشتباهی را فرمت کنید، مجبور می‌شوید به دنبال روش‌هایی برای بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده خود باشید. خوشبختانه یک روش وجود دارد که کاربران می‌توانند در راستای بازگرداندن اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده انجام دهند و آن استفاده از نرم‌افزارهای بازیابی اطلاعات است.

نکته مهمی که پیش از استفاده از این نرم‌افزارها باید مد نظر قرار دهید، دانش کامپیوتری‌ست. اگر از دانش کمی در علوم کامپیوتر برخوردارید و یا اصطلاحات مرسوم در نرم‌افزارهای کامپیوتری را نمی‌شناسید، اکیدا توصیه می‌کنیم از برگرداندن اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده خودداری کنید و این کار را به افراد آگاه بسپارید زیرا اشتباه در بازیابی هارد اکسترنال فرمت شده ممکن است موجب از دست رفتن همیشگی اطلاعات شما شود.

نرم افزار بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده

در مقاله معرفی بهترین نرم افزارهای بازیابی اطلاعات می‌توانید با چندین نرم افزار قدرتمند که توانایی بازیابی داده‌ها را دارند، آشنا شوید. در ادامه نحوه بازیابی اطلاعات را با یکی از قویترین نرم افزار ریکاوری هارد اکسترنال فرمت شده یعنی نرم افزار easeus آموزش می‌دهیم. البته در نظرسنجی‌های مختلف، رقبای دیگری مانند disk drill نیز برای این نرم افزار معرفی شده‌اند . در ادامه بازگرداندن اطلاعات پاک شده از روی هارد اکسترنال را با این دو نرم افزار آموزش می‌دهیم.

بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده با نرم افزار easeus

نرم افزار easeus با چند کلیک ساده اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده را برای شما بازیابی می‌کند. روش کار به صورت زیر است:

1. هارد اکسترنال را به کامپیوتر متصل کنید. سپس نرم افزار easeus را اجرا کرده و در منوی آن، هارد اکسترنال را انتخاب کنید. حالا روی گزینه scan کنید.

• بعد از پایان scan می‌توانید از گزینه filter استفاده کنید تا فایل‌های فرمت شده را به راحتی پیدا کنید. سپس در پنل سمت چپ و انتخاب گزینه‌های مختلف مثل other lost files یا files lost original name فایل‌های‌ فرمت شده را پیدا کنید.

• اطلاعاتی که قصد بازیابی آن را دارید انتخاب کرده و روی recover کلیک کنید. سپس باید یک آدرس برای محل قرارگرفتن فایل‌هایی بازیابی شده اختصاص دهید.

بعد از تخصیص آدرس، نرم افزار easeus اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده را بازیابی کرده و در آدرس وارده شده، قرار می‌دهد و می‌توانید به آن‌ها دسترسی داشته باشید.

بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده با نرم افزار disk drill

قبل از انجام مراحل لازم برای بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده، هارد اکسترنال را به کامپیوتر وصل کنید تا نرم افزار آن را شناسایی کند.

1. ابتدا نرم افزار disk drill را دانلود و نصب کنید. سپس آن را اجرا کرده و از منوی اصلی برنامه، هارد اکسترنالی که فرمت کرده‌اید را انتخاب کنید. سپس گزینهsearch for lost data  را کلیک کنید.

• در این مرحله، نرم افزار دیسک دریل به جست و جوی فایل‌های از دست رفته می‌پردازد. سپس لیستی از فایل‌هایی که قابلیت بازگردانی دارند را به شما نمایش خواهد داد. از این لیست، فایل‌هایی که قصد بازیابی آن را دارید، انتخاب کرده و روی گزینه‌ی recover کلیک کنید. همان‌طور که در شکل زیر می‌بینید، بعد از انتخاب گزینه recover نرم افزار از شما می‌خواهد آدرسی را برای بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده انتخاب کنید. بعد از انتخاب آدرس و کلیک روی گزینه ok فایل مورد نظر بازیابی خواهد شد.

بازگرداندن اطلاعات پاک شده از روی هارد اکسترنال  

اگرچه نتیجه‌ی فرمت شدن و پاک شدن هارد، یکی‌ست و در هر دو اتفاق، اطلاعات هارد را از دست می‌دهیم اما نحوه رفتار سیستم در فرمت کردن و پاک کردن اطلاعات هارد متفاوت است و به همین دلیل، روش‌های متفاوتی هم برای ریکاوری اطلاعات وجود دارد. روش بالا کارآمدترین و در عین حال ساده‌ترین راه برای بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده است. اما بازگرداندن اطلاعات پاک شده از روی هارد اکسترنال روش‌های دیگری دارد که در ادامه به آموزش آن‌ها می‌پردازیم.

1.     بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال با cmd

اگرچه استفاده از cmd یا همان Command Prompt نیاز به تجربه و آشنایی با کدهای دستوری ویندوز دارد، اما cmd معمولا دسترسی بهتری به کاربران می‌دهد و شما می‌توانید با استفاده از command prompt به صورت مستقیم با سیستم عامل ارتباط برقرار کنید. اگر با دستورات «خط فرمان» آشنا هستید شانس خوبی برای بازگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال دارید. مخصوصا برای بازگرداندن اطلاعاتی که توسط ویروس یا بدافزار آسیب دیده‌اند. ویروس‌ها و malware ها معمولا ویژگی‌های یک فایل را تغییر می‌دهند و دسترسی به آن را دشوار می‌کنند. برای رفع این مشکل از روش زیر استفاده کنید:

1. هارد اکسترنال را به کامپیوتر متصل کنید.
2. با کلیدهای ترکیبی win + r برنامه‌ی run را اجرا کرده و در آن تایپ کنید: cmd
3. کد زیر را در برنامه cmd تایپ کرده و کلید اینتر را بزنید:

ATTRIB -H -R -S /S /D X:*.*

دقت کنید که به جای حرف X، حرف اختصاص یافته به هارد اکسترنال‌تان را تایپ کنید.

مثلا کد نهایی چیزی شبیه به این خواهد بود:

C:\windows\system32\ ATTRIB -H -R -S /S /D E:*.*

حالا به پوشه‌ای که فایل‌ها در آن وجود داشتند بروید و نتیجه را ببینید. اگر مشکل پاک شدن اطلاعات، به دلیل ویروسی شدن فایل‌ها بوده باشد، به احتمال زیاد مشکل حل شده و حالا دیگر به اطلاعات‌تان دسترسی خواهید داشت.

توجه داشتیه باشید که روش بالا برای بازیابی اطلاعات هارد اکسترنال فرمت شده کاربرد ندارد.

2.     برگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال با استفاده از file history

یکی از قابلیت‌های جالب ویندوز، file history است که به شما اجازه می‌دهد در زمان سفر کنید و حتی اگر فایل اصلی حذف شده باشد، به نسخه‌های قبلی فایل‌ها و پوشه‌ها بازگردید. برای کار کردن با file history، لازم است که ابتدا آن را فعال کنید. برای این کار کافی‌ست عبارت file history را در قسمت سرچ ویندوز وارد کرده و گزینه: Restore files using File History را انتخاب کنید. این گزینه شما را به control panel ویندوز می‌برد، جایی که می‌توانید file history را فعال کنید.

برای بازگردان نسخه قبلی یک فایل به وسیله file history به شکل زیر عمل کنید:

1. به آدرسی که فایل شما قبل از پاک شدن در آن‌جا ذخیره شده بود، مراجعه کنید.
2. داخل فولدر کلیک راست کرده و گزینه properties را انتخاب کنید.
3. سربرگ previous version را انتخاب کنید.

4.در این‌جا نسخه‌های متفاوتی از پوشه‌ای که درونش هستید، می‌بینید. به تاریخ پوشه دقت کرده و از بین نسخه‌ها، نسخه مورد نظرتان را انتخاب کنید.

5.حالا برای بازگردانی پوشه به نسخه‌ی انتخاب شده، روی گزینه restore کلیک کنید.

حالا باید بتوانید به فایلی که در این پوشه وجود داشت و حذف شد، دسترسی داشته باشید. روش بالا، می‌تواند برای بازیابی هارد اکسترنال فرمت شده موثر باشد اما متاسفانه نمی‌توان از آن برای ریکاوری هارد اکسترنال فرمت شده استفاده کرد.

3.     استفاده از (sfc) system file checker برای بازگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال

گاهی اوقات مشکلات سخت‌افزاری موجب از دست رفتن اطلاعات می‌شوند. در صورتی که سیستم شما به هر دلیلی کرش کرده و اطلاعات در آن ذخیره نشده و یا اطلاعات شما توسط بدافزارها مورد حمله قرار گرفته باشد، قابلیتی در ویندوز وجود دارد که به وسیله آن می‌توانید اطلاعات خود را نجات دهید.

اگرچه در نگاه اول (sfc) system file checker ممکن است پیچیده به نظر برسد اما با کمی دقت می‌توانید به وسیله این قابلیت برای بازگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال اقدام کنید. برای ریکاوری اطلاعات پاک شده از هارد به وسیله system file checker به شکل زیر عمل کنید:

1. در منوی استارت عبارت cmd را تایپ کرده و با کلیک راست بر روی آن، گزینه run as administrator را انتخاب کنید. با این کار شما به عنوان مدیر سیستم، توانایی اجرای دستورات خط فرمان یا command prompt را خواهید داشت.
2. در پنجره برنامه cmd،  کد زیر را تایپ کنید تا برنامه sfc سیستم‌تان را اسکن کرده و برای بازگردانی اطلاعات اقدام کند:

sfc /scannow

در مدت زمان اسکن سیستم، cmd را نبندید. System file checker (sfc) به صورت خودکار، فایل‌های خراب را بررسی کرده و آن‌ها را با یک نسخه سالم که در cash کپی شده بود، جایگزین می‌کند. اگر sfc برای برگرداندن اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال، به خوبی عمل کرده باشد، در نهایت این پیغام را مشاهده خواهید کرد:

“Windows Resource Protection did not find any integrity violations”

یعنی: «برنامه حفاظت از منابع ویندوز، هیچ گونه نقض یکپارچگی در سیستم پیدا نکرد.»

4.     نرم افزار بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال

این نرم افزارها اغلب توانایی بازیابی اطلاعات پاک شده از هارد اکسترنال را دارا هستند و صرفا نحوه عملکرد آن‌ها متفاوت است. با این حال اگر از دلیل پاک شدن اطلاعات هارد مطمئن نیستید یا با نرم افزارهای کامپیوتری آشنایی کافی ندارید، بهتر است از امتحان کردن این نرم افزارها خودداری کنید.

5.     کمک گرفتن از متخصصین

داده‌ها چه شخصی باشند و چه کاری، همیشه مهم هستند بنابراین بهتر است برای بازیابی آن‌ها از افراد باتجربه کمک بگیرید. متخصصین بازیابی داده در فالنیک آماده‌اند تا با بهترین متدها و ابزارهای تخصصی، اطلاعات شما را بازیابی کنند.